Liste der Seldschuken-Hane in der Türkei

Wikimedia-Liste

Die Liste der Seldschuken-Hane in der Türkei verzeichnet die Hane der Seldschuken auf dem Gebiet der heutigen Türkei. Die Hane waren als Karawansereien ummauerte Herbergen an Karawanenstraßen. Reisende konnten dort mit ihren Tieren und Handelswaren sicher nächtigen und sich mit Lebensmitteln versorgen. Große Karawansereien dienten zugleich als Warenlager und Handelsplatz für Im- und Exportwaren.

Die Sultane der Rum-Seldschuken bauten vor allem im 13. Jahrhundert in Anatolien ein Netz von Karawansereien auf. Die ursprünglichen, seldschukischen Karawansereien verfügten über Werkstätten, boten ärztliche Versorgung, hatten Bäder, Küchen, Tee- und Kaffeestuben. Musikkapellen spielten zur Unterhaltung. Nahe dem Eingangstor befand sich ein Raum zum Beten. Manche Stationen verfügten auch über kleine Moscheen im Innenhof. Die Dienstleistungen an den Karawanenstraßen waren kostenfrei, nur in den Städten mussten Gebühren entrichtet werden.

Name Lage Baujahr Erbauer heutige Nutzung Ort, Landkreis Bild
Ağzıkarahan (Hoca Mesud Han, Kiosk Cami Han) Lage 1231–1240 Mesud, Sohn des Abdullah (ein reicher Kaufmann) unter Sultan Kai Kobad I. Privatbesitz, Café, Hotel Ağzikara; Aksaray Ağzıkara Han, erbaut 1231–1240 von Mesud, Sohn des Abdullah unter Sultan Kai Kobad I.
Akça Derbent unbekannt unbekannt wenige Ruinen Elbistan, Elbistan
Akbaş Hanı unbekannt unbekannt Ruinen; in Restauration Akbaş; Karatay
Akhan (Goncalı) (Ak Han, Goncalı Han, Bozhan, Yeni Han) Lage 1253/54 Şeyfettin Karasungur Ibn Abdullah, Emir von Lâdik unter Sultan Kai Kaus II. oder Karasungur Ben Abdullah, Bruder des Wesirs Jalal al-Din Karatay. Hotel und Hochzeitssalon; zurzeit geschlossen (Stand 2022) Goncalı; Pamukkale
Akhan (Aksaray) (Kılıç Arslan Han) 1156–1192 Sultan Kılıç Arslan II. wenige Mauerreste vorhanden Yenikent; Aksaray
Alara Han (Alara Hanı) Lage 1230/31 Sultan Ala ad-Din Kai Kobad I. Privatbesitz; Nutzung als Café und Basar Okurcalar; Alanya
Alayhan (Alay Han) Lage zwischen 1150 und 1190 vermutlich Sultan Kılıç Arslan II. zurzeit geschlossen. Alayhanı; Aksaray Alayhan Kervansaray; erbaut von 1150 bis 1190
Altınapa Hanı Lage 1201/02 Şemsettin Altınapa, Wesir des Sultans Sulaiman Schah überflutet vom Altınapa-Stausee Selçuklu; Konya Altınapa-Stausee westlich von Konya mit Ruine (siehe roten Pfeil)
Argıthan (Argit Altinapa Han) 1201 Sipehsalar Şemsettin Altinapa; unter der Regentschaft von Sultan Kai Chosrau I. Ruine; soll renoviert werden Argıthanı; Ilgın
Atabey Hanı unbekannt Muzaveruddin Yavlak Aslan; nur Außenmauern stehen noch Elma Yakasi; Kastamonu
Burma Han (Çalti Han) zwischen 1229 und 1242 Emir Ahmed Schah von Mengücek nur Fundamente vorhanden Çaltı; Divriği
Büyük Han (Çarmelik Hanı) unbekannt unbekannt Städtisches Museum Büyükhan; Bozova
Çakalli Han (Taş Han) zwischen 1237 und 1244 unbekannt; unter der Regentschaft von Sultan Kai Chosrau II. geschlossen Çakalli; Kavak
Çakirsaz Han (Anitkaya Han) Ende des 13. Jh. unbekannt; unter der Regentschaft von Sultan Kai Chosrau III. oder Mas’du II. Museum Altıntaş; Altıntaş;
Çardak Hanı (Hanâbâd; Hanbat, Han i-Abad) Lage 1230 Marschall Esedüddin Ayaz bin Abdullah eş-Şihabi; unter Sultan Kai Kobad I. Museum geplant; z. Zt. geschlossen (Stand 2022) Çardak; Çardak;
Çay Hanı (Taş Han; Ebûl Mücahid Yusuf bin Yakub Hanı) Lage 1278/79 General Ebûl Mücahid Yusuf bin Yakub unter Sultan Kai Chosrau III. Café, Restaurant Çay; Çay Çay; Seldschuken-Kervansaray; Innenraum. Erbaut von General Ebûl Mücahid Yusuf bin Yakub unter Sultan Kai Chosrau III.
Çekereksu Hanı (Kadışehri Han) 1239 bis 1240 Mahperi Hatun, eine Ehefrau von Sultan Kai Kobad I. Ruine Kadışehri; Yozgat
Çınçınli Sultan Hanı (Saraykent Sultan Han) 1238 Mahperi Hatun, eine Ehefrau von Sultan Kai Kobad I. Ruine Saraykent; Yozgat
Çiftlik Han (Çamlıbel Han) 1238 bis 1240 Mahperi Hatun, eine Ehefrau von Sultan Kai Kobad I. Ruine Çamlıbel; Tokat
Cırgalan Han (Kagı Han) 13. Jahrhundert unbekannt; Ruinenreste Kocasinan; Kayseri
Çoğulhan (Afşin-Çavlı Hanı; Çavlı Han) 1212 bis 1240 Ismat al-Dunya wal’l-Din, die erste Frau von Sultan Kai KausI. oder Mubariz al-Din Chavli, Emir von Elbistan und Umara. nur Mauerreste erhalten Çoğulhan; Afşin
Derebucak Tol Hanı (Afşin Çavlı Hanı) Anfang 13. Jahrhundert Mubariziddin Cavli, Emir und Atabek von Elbistan Derebucak; unter der Regentschaft von Sultan Kai Chosrau I. nur Mauerreste erhalten Derebucak; (Provinz Konya)
Deve Han 1207 bis 1210 unbekannt; unter der Regentschaft von Sultan Kai Chosrau I. wenige Mauerreste Seyitgazi; Seyitgazi
Dibi Delik Han (Hocaci Han, Akbaşi Han, Akyokuş Han) 1200–1210 unbekannt; unter der Regentschaft von Sultan Kai Chosrau I. Café und Restaurant Meram; Konya Dibi Delik Han (auch Hocaci Khan, Akbaşhi Khan, Akyokuş Khan) erbaut von 1200 bis 1220
Dipli Dumluca Han (Kara Han) zwischen 1250 und 1300 unbekannt; Ruine Dumluca; Divriği
Doğala Han (Doğan Han; Derinkuyu-Doğala Han) zwischen 1200 und 1250 unbekannt Ruine; Renovierung geplant Doğala; Derinkuyu
Dokuzun Hanı (Dokuş-Derbent Han) 1210 Emir Haji Ibrahim Ibn Abu Bakr, unter der Regentschaft von Sultan Kai Chosrau I. Restaurant Dokuz; Selçuklu
Dolay Han (Derinkuyu-Dolay Han) unbekannt unbekannt mir Teil der Außenmauer erhalten Til Köyü; Derinkuyu
Durağan Han (Durak Han, Boyabat-Vezirköprü Han, Pervane Süleyman Han) 1266 Wesir Mu’in al-Din Suleyman bin Ali unter Sultan Kai Chosrau III. städtisch; Lagerhalle, Basar Durağan; Durağan
Eğret Han 1260–78 Muineddin Süleyman, Minister unter Sultan Kai Chosrau III. städtisch; Lagerhalle İhsaniye; İhsaniye
Eğirdir-Han (Eğridir Han, Giyaseddin Keyhüsrev Han, Pinarbaşı Han) Lage 1229–38 Sultan Ala ad-Din Kai Kobad I. und Kai Chosrau II. Ruinenfeld Eğirdir; Eğirdir Eğirdir, Stadttor
Eli-Kesik Han (Derbent Han) 1200–1210 unbekannt, unter der Regentschaft von Sultan Kai Chosrau I. Ruinenfeld Afşin; Afşin
Emir Şerafettin Ejder Han 13. Jh. Emir Şerafettin Ejder Bey Städtisch; zurzeit geschlossen Iğdır; Iğdır
Ertokuş Han (Gelendost Han) Lage 1253/54 Emir Mübarüziddin Ömer Ertokuş unter Sultan Kai Kobad I. zurzeit geschlossen Yeşilköy; Gelendost
Esab-ı Kehf Han (Afşin Han) 1232 bis 1233. Emir Nasr ad-Din Hasan Ibn Ibrahim unter

Sultan Kai Kobad I.

Museum Başüstü; Afşin
Evdir Han (Korkuteli Han) Lage zwischen 1215 und 1219 Sultan Kai Kobad I. Ruine Düzlerçamı; Döşemealtı
Eynif Tol Hanı Lage 13. Jahrhundert nicht bekannt Ruine bei Bașlar, İbradı (Aydınkent), (Provinz Antalya)
Ezinepazar Han (Cavuş Han, Ine Pazar Han) 1238–1246 Mahperi Hatun, eine Ehefrau von Sultan Kai Kobad I. Städtisch; kulturelle Nutzung Ezinepazar; Amasya
Haci Eyüplü Han 1235 erbaut von Wesir Şeyfettin Karasungur Ibn Abdullah keine Überreste vorhanden Lage unbekannt keine Abbildung vorhanden
Haci Hafiz Han (Bahri Han) 1201 bis 1225 unbekannt, unter der Herrschaft von Sultan Kai Chosrau I. Ruine Sarıcalar; Selçuklu
Hanobaşı Han (Kubatlı Han) Anfang 13. Jahrhundert unbekannt, Ruine Hanobaşı; Pazarcık
Hekim Han (Taş Han) 1218–1220 Ebu Salim Ben Ebil-Hasan el-Sammas, Leibarzt des Sultans Kai Kobad I. Städtisch; kulturelle Nutzung Hekimhan; Hekimhan
Horozlu Han (Ruzapa Han, Orozlu Han, Lala Ruzbe Han, Rube Han) 1246–1249 Emir und Atabeg Camedar Esudüddin Ruz Apa unter Sultan Kai Kaus II. Restaurant, Hochzeitssalon und Lagerhalle Selçuklu; Konya
Hüyükburun Han unbekannt unbekannt geschlossen Hüyükburun; Ayrancı
Ibrahim Şah Han unbekannt unbekannt Ruine, Ausgrabungen seit 2014 Esenkent; Merkez
Ilgin Han zwischen 1249 und 1280 errichtet im Auftrag des Großwesirs Sahip Ata Fahrettin Ali

(auch: Fahreddin Ali ibn Husein; Fakhr al-Din Ali ibn al-Husayn ibn Abu Bakr)

keine Überreste vorhanden Lage unbekannt keine Abbildung vorhanden
İncir Han Lage 1238/39 Sultan Kai Kobad I. Ruine, Renovierung geplant Seydiköy; Bucak
Ispile Han (Basakpınar Han) 13. Jahrhundert unbekannt wenig Mauerreste Basakpınar; Talas
Kadınhanı (Raziye Devlet Hatun Hanı, Kadın Hanı) Lage 1223 Devlet Hatun (auch: Radiya Khatun), Tochter oder eine Ehefrau des Sultans Kai Kobad I. ehemals Basar; z. Zt. geschlossen (Stand 2022) Kadınhanı; Kadınhanı
Karatay Han Lage 1219 bis 1241 Großwesir Celâleddin Karatay unter den Sultanen

Kai Kobad I. und Kai Chosrau II.

Privatbesitz; Nutzung als Café und Hotel Karadayı (Bünyan); Bünyan
Kargı Hanı (Kargi Han) Lage 1237 bis 1246 unbekannt; unter der Regentschaft von Sultan Izz ad-Din Kilidsch Arslan II. Ruine, wird seit 2019 restauriert Beydiğin; Manavgat (Provinz Antalya) Kargıhan Winterhalle
Kayseri Han 1247 Großwesir Celâleddin Karatay unter den Sultanen

Kai Kobad I. und Kai Chosrau II.

Mauerreste Kayseri; Kayseri Kayseri; Ruine des Kayseri Han, erbaut 1247unter Großwesir Celâleddin Karatay.
Kesik Köprü Han 1268 Nureddin Cebrail Bin Caca, Wesir, Emir und Atabey von Kirşehir unter Sultan Kai Chosrau III. Museum Kesikköprü; Kirşehir
Kırkgöz Han Lage 1237 bis 1246 ʿIṣmat al-Dunyā waʾl-Dīn, die dritte Frau von Kai Kobat I.

unter Sultan Kai Chosrau II., ihrem Schwiegervater

kulturelle Nutzung Bıyıklı; Döşemealtı
Kızılören Hanı (Yazıönü Han, Atlı Han, Kızılviran Han, Emir Kandemir Han, Yazonu Han und Yaz Han) Lage 1205/06 Emir Kandehir (auch: Kandemir; Kutlu; Kutluğ bin Muhammed) unter Sultan Kai Chosrau I. früher Restaurant, seit 2017 geschlossen Kızılören; Meram
Küçük Avşar Köyü Hanı 13. Jahrhundert nicht bekannt Spolien im Dorf Dorf Küçük Avşar verbaut bei Küçük Avşar, Beyşehir (Provinz Konya)
Küçük Kızılören Hanı Lage Anfang bis Mitte des 13. Jahrhunderts wahrscheinlich unter Sultan Kai Kaus I. oder Kai Kobad I. geschlossen Kızılören; Meram
Köprüköy Han 1297 Wesir Çoban Sulduz unter Sultan Mas’du II. nur einige Mauern erhalten Köprüköy; Köprüköy
Köprüsuyu Hanı 13. Jahrhundert vermutlich unter Ghiyath ad-Din Kai-Chusrau II. keine Spuren vorhanden Köprüpazar/Belkis, Serik (Provinz Antalya)
Kuruçeşme Hanı (Hanönü Han) Lage 1207 bis 1210 Emir Kandehir (auch: Kandemir; Kutlu; Kutluğ bin Muhammed) unter Sultan Kai Chosrau I. Restaurant Kızılören; Meram (Provinz Konya)
Kurum Han (Kuru Han) Lage zwischen 1250 und 1300 unbekannt; wenige Grundmauern Altınelma; Afşin
Makit Hanı (Denizli Han) Ende 13., Anfang 14. Jahrhundert unbekannt; Ruine Denizli; Keban
Mamahatun Kervansarayı Ende des 13. Jahrhunderts unbekannt; Museum Tercan; Tercan Tercan,han1
Mircinge Han (Divriği Han) Mitte des 13. Jahrhunderts Emir Ahmed Schah von Mengücek nur Fundamente vorhanden Handere; Divriği
Murtbeli Tol Hanı (Beldibi Hanı) Lage 1231 vom seldschukischen Staatsmann Emir Esededdin Ayaz Ruine, dient als Ziegenstall bei Sirtköy, Manavgat (Provinz Antalya)
Nurhak Han (Zille Han) Lage zwischen 1250 und 1300 unbekannt; unter Sultan Kai Chosrau II. oder Kai Kaus II. Ruine Kıyılar; Nurhak
Obruk Hanı Lage zwischen 1220 und 1250 unbekannt; unter Sultan Kai Chosrau II. oder Kai Kaus II. in Renovierung; geschlossen Obruk; Karatay
Öresun Han (Öresin Han; Örsin Han, Tepesi Delik Han) Lage 1188 Prinz Melih Sultan Şah; Sohn des Sultans Kilic Arslan II. Privat; Restaurant, Basar Bebek; Aksaray Örsin Han, auch Öresun Han, Tepesi Delik Han; errichtet 1188.
Ortapayam Hanı (Kireçli Han) 13. Jahrhundert nicht bekannt Derebucak (Provinz Konya) Ortapayam Ovası, Derebucak (Provinz Konya)
Pazar Han (Pazar Hatun Han, Mahperi Hatun Han, Hatun Han) 1238/39 Mahperi Huand Hatun, eine Frau Sultans Kai Kobad I.| und Mutter von Sultan Kai Chosrau II. Privatbesitz, Restaurant Pazar; Pazar
Sahipata Hanı (İshaklı Han, Saipat Han, Sahip Ata Hanı) Lage 1249/50 Ali Husain, Sohn des Wesir Sahip Ata Fahr al-Din Ali, genannt Sahipata

unter Sultan Kai Kaus II.

Gaststätte und Teesalon Sultandağı; Sultandağı
Șarapsa Han (Şerafza, Şarabsa, Sarafşa, Şarafsa Hanı) 1240 bis 1245 oder 1237 bis 1238 Sharab-sâlâr Emir Asad al-Din Aya unter

Sultan Kai Chosrau II.

Privatbesitz; Nachtklub, Restaurant Payallar/Konaklı ; Alanya
Sarıhan (Avanos Han, Saru Han) vermutlich um 1250 unbekannt, unter Sultan Kai Kaus II. kulturelle Nutzung Avanos; Avanos
Sevdilli Han (Elbistan-Sevdili Han) zwischen 1225 und 1250 unbekannt nur Mauerreste Sevdilli; Hanobası
Sultanhanı (Aksaray) 1229 Sultan Kai Kobad I. Museum Sultanhanı; Aksaray Sultan Hanı Kervansaray; Nordseite, erbaut 1229–36 unter Sultan Kai Kobad I.
Sultan Han (Kayseri) zwischen 1232 und 1236 Sultan Kai Kobad I. Museum Sultanhanı; Büyüktuzhisar; Bünyan; Kayseri
Susuz Han 1244 bis 1246 unbekannt; unter der Regentschaft von Sultan Kai Chosrau II. geschlossen; Museum geplant Susuz; Bucak
Yenice Çiftlik Hanı vermutlich 13. Jahrhundert unbekannt Ruinenreste Yenice, Seydişehir (Provinz Konya)
Yunuslar Hanı unbekannt unbekannt keine Reste vorhanden bei Yunuslar, Beyşehir (Provinz Konya)
Zalmanda Han Mitte des 13. Jh. unbekannt; geschlossen Altınekin; Altınekin
Zazadin Han (Sadettin Han) 1235 bis 1237 Emir Sâdeddin Köpek; Wesir unter Sultan Kai Kobad I. geschlossen Tömek; Selçuklu;
Zivarık Han (Zivarek Han) 14. Jahrhundert unbekannt Restaurant Ölmez; Altınekin

Literatur Bearbeiten

  • Gül Asatekin, Georges Charlier (Hrsg.): Along Ancient Trade routes: Seljuk caravanserais and landscapes in Central Anatolia. Maasland Editors, Rekam-Lanaken 1996.
  • Hakki Acun: Anadolu Selçuklu Dönemi Kervansarayları. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 2007.

Weblinks Bearbeiten