Wira Wowk

brasilianische Schriftstellerin und Dichterin

Wira Wowk (ukrainisch Віра Вовк, bürgerlich Wira Ostapiwna Seljanska, ukrainisch Віра Остапівна Селянська; * 2. Januar 1926 in Boryslaw; † 16. Juli 2022 in Rio de Janeiro) war eine ukrainische und brasilianische Schriftstellerin, Literaturkritikerin, Dramatikerin, Übersetzerin und Wissenschaftlerin.

Wira Wowk, 2011

Leben Bearbeiten

Wira Wowk verbrachte ihre Kindheit in der Huzulschtschyna in der Stadt Kuty, wo ihr Vater, der Arzt Ostap Seljanskyj, arbeitete. Metropolit Andrej Scheptyzkyj war ihr Taufpate.[1] Wowk besuchte ein Gymnasium in Lemberg. 1945 emigrierte sie nach Deutschland. Sie absolvierte das Clara-Schumann-Mädchengymnasium in Dresden, studierte Germanistik, Slawistik und Musikwissenschaft an der Universität Tübingen und der Universität München. 1949 zog sie mit ihrer Mutter nach Brasilien, wo sie ihr Studium an der Universität von Rio de Janeiro abschloss. Außerdem studierte sie an der Columbia University, wo sie auch Vergleichende Literaturwissenschaft studierte. Sie promovierte in Philosophie.[2]

1959 schließt sie sich während einer Reise in die Vereinigten Staaten den Mitgliedern der New Yorker Gruppe an, und 1965, während ihres ersten Besuchs in der Ukraine nach der Emigration, lernt sie die Ukrainischen Sechziger kennen.[3]

Neben vielen ihrer eigenen Gedichte hat sie die Antologie der ukrainischen Literatur, mehrere Anthologien ukrainischer Erzählungen und Volksmärchen sowie eine Reihe von Übersetzungen einzelner ukrainischer Werke von Hryhorij Skoworoda, Taras Schetschenko, Iwan Franko, Wassyl Stefanyk und Lessja Ukrajinka veröffentlicht. Ihre wissenschaftlichen Arbeiten sind hauptsächlich auf Portugiesisch und Deutsch verfasst.[4]

Werke (Auswahl) Bearbeiten

Auf Ukrainisch Bearbeiten

Lyrik Bearbeiten

 
Wira Wowk und Soja Lissowska-Nyschankiwska, 2013
  • Юність – Prudentópolis 1947.[5]
  • Зоря провідна – München, Molode Schyttja 1955.[6]
  • Елегії – München 1956.[7]
  • Relógio Solar – Rio de Janeiro: Gráfica Editora Arte Moderna, 1964.
  • Каппа Хреста – München 1969.[8]
  • Меандри / Meandros / Meander – Rio de Janeiro 1979. (ukrainisch-portuguisisch-deutsch, Bilder von Soja Lissowska und Lyrik von Wira Wowk)[9][10]
  • Мандаля / Mandala[11]
  • Поезії – Kyjiw, Rodovid, 2000.
  • Ромен-зілля – Dnipro, 2007.
  • Обарінки – Dnipro, 2010.

Prose Bearbeiten

  • Леґенди – München, 1955.
  • Казки – München, 1956.
  • Духи й дервіші – München, 1956.[12]
  • Lendas. Rio de Janeiro, 1959.
  • Каравела. Lwiw 2006.
  • Маскарада. Kyjiw 2008.
  • Чар-писанка. Lwiw 2012.
  • Паломник. Lwiw 2013.

Publizistik

Theaterstück Bearbeiten

  • Скарб царя Гороха, 1962
  • Смішний святий, New York, 1968.
  • Триптих, 1982.
  • Іконостас України, 1988.
  • Крилата скрипка, 1991

Übersetzungen aus dem Ukrainischen Bearbeiten

In Portugiesisch

  • Antologia da Literatura Ucraniana. Companhia Brasileira de Artes Gráficas, Rio de Janeiro 1959.
  • Contos Ucranianos. Companhia Brasileira de Artes Gráficas, Rio de Janeiro 1959.
  • Girassol (Antologia da Moderna Poesia Ucraniana). Companhia Brasileira de Artes Gráficas, Rio de Janeiro 1966.
  • O Cântaro (A nova Arte Ucraniana). Companhia Brasileira de Artes Gráficas, Rio de Janeiro 1973.
  • O Grupo de Poetas de Nova York (Antologia Lírica), Editora Velha Lapa, RJ, 2008.
  • Vinho Verde -Зелене вино, Contraste, RJ, 2009.
  • Sinos (Antologia da Poesia Ucraniana), «Contraste», RJ, 2009.

SÉRIE VERTÉP, «Companhia Brasileira de Artes Gráficas», Rio de Janeiro:

  • Gh.Skovorodá: Fábulas, 1978.
  • T.Chewtchenko: O Sonho, 1980.
  • I.Frankó: Moisés, (mit Helena Kolody), 1981.
  • V.Stefanyk: Cruz de Pedra, 1982.
  • L. Ukrainka: Don Juan, 1983.
  • M. Kotsiubynsky: Sombras dos Ancestrais Esquecidos (mit Anna Maria Muricy und Theresia de Oliveira) — M. Kozjubynskyj: Schatten vergessener Ahnen (in Zusammenarbeit mit Sabine Grosskopf und Udo Dengler), 1985.
  • M. Vowtchók: Marússia, 1988.
  • Колядник – Cancioneiro de Natal – Ukrainische Weihnachtslieder, 1988.
  • B.I. Antonytch: Jarra Eslava, 1989.
  • P.Tytchyna: Dourado Eco, 1992.

SÉRIE PYSSANKA, «Companha Brasileira de Artes Gráficas», Rio de Janeiro:

In Deutsch

  • Der Baum (Ukrainische Kunst heute). Companhia Brasileira de Artes Gráficas, Rio de Janeiro 1975.
  • New Yorker Dichterruppe (Anthologie der Lyrik). Editora Velha Lapa, Rio de Janeiro 2008.
  • Martha Ellen Becker: Der Kreuzzug – Марта Еллен Бекер: Хрестоносний похід. Rodovid, Kyjiw 2001.

In portugiesischer Sprache Bearbeiten

  • Aquarelas. Editora Velha Lapa, Rio de Janeiro 2005.

Wissenschaftliche Arbeiten Bearbeiten

  • Pequena Antologia da Lírica Alemã – Gráfica Editora Arte Moderna, 1963.
  • Renovos de Mitos – Companhia Brasileira de Artes Gráficas, RJ, 1986.
  • Fábulas de Cabo Frio – Companhia Brasileira de Artes Gráficas, RJ, 1985.
  • Formas (hai-kai – gazéis – triolés – rondéis) – Companhia Brasileira de Artes Gráficas, RJ, 1985.
  • A Poesia de «niedere minne» de Walther von der Vogelweide – Impressora Velha Lapa, RJ, 1997.
  • Correntes da Literatura Alemã – Editora Velha Lapa, RJ, 1997.
  • A Balada Alemã – Editora Velha Lapa, RJ, 1998.
  • Antologia da Lírica Alemã – Editora Velha Lapa, 1999.

Ehrungen (Auswahl) Bearbeiten

Weblinks Bearbeiten

Commons: Wira Wowk – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Einzelnachweise Bearbeiten

  1. Померла Віра Вовк (1926–2022). 17. Juli 2022, abgerufen am 21. April 2024 (ukrainisch).
  2. Вовк Віра: Біографія на УкрЛібі. In: www.ukrlib.com.ua. Abgerufen am 16. April 2024 (ukrainisch).
  3. Vira Vovk. In: Музей української діаспори. 26. September 2023, abgerufen am 16. April 2024 (britisches Englisch).
  4. Vovk, Vira. In: encyclopediaofukraine.com. Abgerufen am 15. April 2024 (englisch).
  5. Diasporiana Електронна бібліотека | Вовк В. Юність. Abgerufen am 17. April 2024.
  6. Diasporiana Електронна бібліотека | Вовк В. Зоря провідна. Abgerufen am 17. April 2024.
  7. Diasporiana Електронна бібліотека | Вовк В. Елегії. Abgerufen am 17. April 2024.
  8. Diasporiana Електронна бібліотека | Вовк В. Каппа Хреста. Abgerufen am 17. April 2024.
  9. Меандри (вид. 1979) - Віра Вовк - Тека авторів. Abgerufen am 17. April 2024 (ukrainisch).
  10. Nataliia MOCHERNIUK: THE UNION OF VIRA VOVK AND ZOIA LISOVSKA: CREATIVE DIALOGUE OF ARTISTS. Januar 2021, doi:10.33402/ukr.2021-34-382-393 (lviv.ua).
  11. Diasporiana Електронна бібліотека | Вовк В. Мандаля: тексти й витинанки. Abgerufen am 17. April 2024.
  12. Diasporiana Електронна бібліотека | Вовк В. Духи і дервіші. Abgerufen am 17. April 2024.
  13. Віра Вовк. Спогади (2003). rodovid.net. 2003
  14. Мережа. Abgerufen am 20. April 2024 (ukrainisch).
  15. ЧОВЕН НА ОБРІЮ. Abgerufen am 20. April 2024 (ukrainisch).
  16. БАБИНЕ ЛІТО. Abgerufen am 20. April 2024 (ukrainisch).
  17. 2 січня – народилася Віра Остапівна Вовк (Селянська) | Наукова Бібліотека ХНТУ сільского господарства. Abgerufen am 16. April 2024.
  18. Людмила ТАРНАШИНСЬКА: Пам'яті Віри Вовк | Комітет з Національної премії України імені Тараса Шевченка. 2015, abgerufen am 16. April 2024 (ukrainisch).