Chromatik Bearbeiten

Chromatische Tonleiter
Chromatisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 12/4 c cis d dis e f fis g gis a ais b c} }

Dur und Moll Bearbeiten

Ionisch Harmonisch Dur Äolisch Harmonisch Moll Melodisch Moll aufwärts
(en:Jazz scale)
Melodisch Moll
2-2-1-2-2-2-1 2-2-1-2-1-1-3-1 2-1-2-2-1-2-2 2-1-2-2-2-2 2-1-2-2-1-3-1
(auf- und abwärts gleich)
2-1-2-2-1-3-1 aufwärts,
äolisch abwärts

„Zigeuner-Dur“, „Zigeuner-Moll“, Mi Sheberach Bearbeiten

c-Zigeuner-Moll; Hörbeispiel/?
C-Zigeuner-Dur; Hörbeispiel/?
„Zigeuner-Dur“
(„Arabische
Tonleiter“)
(en:Double harmonic scale)
„Zigeuner-Moll“
(„Ungarisch
Moll“)
(en:Hungarian minor scale)
Mi Sheberach




Kirchentonleitern Bearbeiten

Folgendes sind die Kirchentonleitern (bzw. Modi)

Ionisch Dorisch Phrygisch Lydisch Mixolydisch Äolisch Lokrisch

Systeme Bearbeiten

Nr. Ionisch  (Kirchentonleitern) Harmonisches Dur Melodisches Moll Harmonisches Moll
1 Ionisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f g a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' b'>2 }
HD1
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f g as b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' b'>2 }
MM1
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f g a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' b'>2 }
HM1
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f g as b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' b'>2 }
2 Dorisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f g a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' bes'>2 }
HD2
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f ges a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' bes'>2 }
MM2
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es f g a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' bes'>2 }
HM2
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es f ges a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' bes'>2 }
3 Phrygisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es f g as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' bes'>2 }
HD3
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es fes g as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' bes'>2 }
MM3
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e fis gis a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' gis' b'>2 }
HM3
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f gis a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' gis' b'>2 }
4 Lydisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e fis g a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' b'>2 }
HD4
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es fis g a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' b'>2 }
MM4
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e fis g a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' bes'>2 }
HM4
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es fis g a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' bes'>2 }
5 Mixolydisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f g a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' bes'>2 }
HD5
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des e f g a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' bes'>2 }
MM5
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f g as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' bes'>2 }
HM5
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des e f g as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' bes'>2 }
6 Äolisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f g as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' bes'>2 }
HD6
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c dis e fis gis a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' gis' b'>2 }
MM6
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f ges as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' bes'>2 }
HM6
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c dis e fis g a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' b'>2 }
6 Lokrisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es f ges as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' bes'>2 }
HD7
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es f ges as beses c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' beses'>2 }
MM7
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es fes ges as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' bes'>2 }
HM7
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es fes ges as beses c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' beses'>2 }

Pentatonik und Blues-Skalen Bearbeiten

Dur-Pentatonik „Blues Dur“ chromatische Variante von Dur
(en:Blues scale#Nonatonic)
en:Heptatonic blues scale
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 5/4 c d e g a c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d ees e g a bes c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 9/4 c d ees e f g a bes b c} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 d es f ges a bes c2} }
Moll-Pentatonik „Blues Moll“
(en:Blues scale)
„Rock'n Roll“
Moll-Pentatonik
plus kleine Terz
= Blues-scale
Blues-Dur
plus Blues-Moll zusammen
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 5/4 c ees f g bes c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 6/4 c ees f fis g bes c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 9/4 c d ees e f fis g a bes c} }
1 2 3
Blues-scale
plus große Terz
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c ees e f fis g bes c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d ees e fis g bes c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 8/4 c d ees e fis g bes b c} }

Symmetrische Skalen (1): Ganztonskala und Verminderte Skalen Bearbeiten

Ganztonleiter (G)
(1. Modus)
Ganzton-Halbton-Leiter (GH)
(„Altered dominant 7th scale“)
(2. Modus)
Halbton-Ganzton-Leiter (HG)
(„Diminished scale“)
(2. Modus)
2-2-2-2-2-2 2-1-2-1-2-1-2-1 1-2-1-2-1-2-1-2
(Bsp.: en:Caravan (Juan Tizol and Duke Ellington song),
s. Duke Ellington - Caravan auf YouTube
und eine vereinfachte transponierte Form auf YouTube in Dm)
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c d e fis gis ais c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d es f fis gis a b c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 des es e fis g a bes c2} }
mit Akkord C7alt "if we`re using it on diminished chords, it will start with a whole step mit C7(b5,b9) und anderen Akkorden aus der Dominantenfamilie: C7, Eb7, Gb7, A7
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 e g bes des} }

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 e g bes} }
(und evtl. C6, Eb6, Gb6, A6 sowie Cm7, Ebm7, Gbm7, Am7?)
sowie Akkorden aus der "Diminished"-Familie C07, Eb07, Gb07, A07
sowie um eins verschobene Akkorde aus der "Diminished"-Familie Db07, E07, G07, Bb07
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 e g a} }

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 ees g bes} }

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 ees ges bes} }


 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 des4 e ges bes} }


Symmetrische Skalen (2): Weitere symmetrische Skalen Bearbeiten

3. Modus
2-1-1-2-1-1-2-1-1
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 9/4 c4 d ees e fis g as bes b c2} }
4. Modus 5. Modus 6. Modus 7. Modus
1-1-3-1-1-1-3-1 1-4-1-1-4-1 2-2-1-1-2-2-1-1 („over many chords“) 1-1-1-2-1-1-1-1-2-1
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 des d f fis g ais b c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 6/4 c4 des f fis g b c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d e f fis gis ais b c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 10/4 c4 des d ees f fis g aes a b c2} }

Symmetrische Skalen (3): Weitere symmetrische Skalen (und gebrochene Akkorde) Bearbeiten

Alternierende Sechsstufigkeit
(en:Hexatonic scale#Augmented scale)
(8. Modus)
I#5 7 = Imb5 6
3-1-3-1-3-1 4-4-4 3-3-3-3
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 6/4 c4 ees e g gis b c2} }
(Bsp.: en:Stolen Moments,
s. Oliver Nelson - Stolen Moments auf YouTube)
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 6/4 c4 e gis c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 ees fis a c2} }


 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 d f gis b d2} }


 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 e g bes cis e2} }

Weitere Skalen Bearbeiten

Alterierte Skala
(Altered scale, „Super-locrian scale“)
Phrygisch-dominant (HM5)
(en:Phrygian dominant scale)
[[]]
(en:Half diminished scale)
- ähnelt der Halbton-Ganzton-Leiter (HG)
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 des ees e ges as bes c2} }

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4^\markup { C super-Locrian scale } des es fes ges aes bes c2 } }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 des e f g as bes c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 d ees f ges as bes c2} }

Bebop Skalen Bearbeiten

Bebop-Dominant-Skala
(en:Bebop_scale#Bebop_dominant_scale)
Bebop-Dominant-Skala
(en:Bebop_scale#Bebop Dorian scale)
Bebop-Dominant-Skala
(en:Bebop_scale#Bebop Dorian scale alt.)
(-)
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d e f g a bes b c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d es e f g a bes c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d es f g a bes b c2} }
Bebop-Dur-Skala
(en:Bebop scale#Bebop major scale)
[[]]
(en:Bebop scale#Bebop melodic minor scale)
[[]]
(en:Bebop scale#Bebop harmonic minor scale alt.)
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d e f g gis a b c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d es f g gis a bes c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d es f g as bes b c2} }

Noch weitere Skalen Bearbeiten

Mixo ♯11 = Lydisch ♭7 = Akustische Skala
(en:Lydian dominant scale)
Lydisch ♯5 = Lydisch-übermäßige Skala
(en:Lydian augmented scale)
(-)
(-)
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 d e fis g a bes c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 d e fis gis a b c2} }

Experimentelle Skalen Bearbeiten

Unten Moll, oben Dur Bearbeiten

Wie Dorisch, aber 7 statt b7: 1 2 b3 4 5 6 7 1 = Melodisch Moll (MM)

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 f g as bes c d e f} }

1 2 b3 4 5 6 7 1 = MM

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f g a b c} }

Unten Dur, oben harmonisch Moll Bearbeiten

1 2 3 b6 b7 1 (= MM5 ohne 4 und 5)

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 5/4 c e f as bes c} }

1 2 3 4 b6 b7 1 (= MM5 ohne 5)

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 6/4 c d e f as bes c} }

1 2 3 4 5 b6 b7 1 = MM5 Melodisch Moll auf der 5. Stufe (= Mixolydisch mit b6, genannt „Mixo b13“))

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f g as bes c} }

1 2 3 4 5 b6 7 1 = Harmonisch Dur (en:Harmonic major)

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f g as b c} }

"Um eine Pentatonik drum herum" Bearbeiten

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 8/4 c cis d e fis g a b c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 8/4 c cis d e f g a b c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 8/4 c cis d e fis g as b c} }


{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 8/4 c cis dis e fis gis a b c} }


Harmonic Minor

HM1 - Aeolian #7
HM2 - Locrian #6
HM3 - Ionian #5
HM4 - Dorian #4
HM5 - Phrygian #3
HM6 - Lydian #2
HM7 - Mixolydian #1

Melodic Minor

MM1 - Dorian #7
MM2 - Phrygian #6
MM3 - Lydian #5
MM4 - Mixolydian #4
MM5 - Aeolian #3
MM6 - Locrian #2
MM7 - Ionian #1

Quelle: [1]

Zugeordnete Skalen Bearbeiten

#HT Stufe & Akkord In C Dur Funktion Skala
0 Imaj7 Cmaj7 Tonika ionisch (=1-3 (4) 5-7)
0 I7 C7 V/IV mixolydisch (=1-3 (4) 5-6 b7),
oder Mixo♭9, Mixo #11, Mixo♭13
1 (#I7) = ♭II7 C#7 SubV/I Mixo(#11) =1, 2, 3, #4, 5, 6,♭7[1] (auf den Grundton bezogen #1 #2 4 #5 #6 7
Alteriert =1,♭2, #2, 3, #4,♭6,♭7[1] (auf den Grundton bezogen #1 2-7)
1 #I°7 C#°7 HM5(+#9) der ersetzten Sekundärdominante (oder aber GTHT)[2]
2 II7 D7 V/V mixolydisch =1, 2, 3, (4), 5, 6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-3 #4 (5) 6-7),
Mixo #11 =1, 2, 3, #4, 5, 6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-3 #4 #5 6-7)
oder HM5 =1,♭2, 3, (4), 5,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1, 2 ♭3, 4#, (5), 6,♭7)
oder HM5+#9 =1,♭2, #2, 3, (4), 5,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-2, ♭3, 3, 4#, (5), 6,♭7),
Alteriert =1,♭2, #2, 3, #4,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-2,♭3, 4, #4, #5,♭7)
2 IIm7 Dm7 2. Stufe dorisch
3 (#II7) = ♭III7 D#7 SubV/II Mixo(#11) =1, 2, 3, #4, 5, 6,♭7[1] (auf den Grundton bezogen #1, 2, ♭3, 4-7)
3 #II°7 D#°7 HM5(+#9) der ersetzten Sekundärdominante (oder aber GTHT)[2]
4 III7 E7 V/VI HM5 oder HM5+#9=1,♭2, #2, 3, (4), 5,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-5 #5 (6) 7 )
oder Alteriert
4 IIIm7 Em7 3. Stufe  phrygisch
4 III°7 E°7 HM5(+#9) der ersetzten Sekundärdominante (oder aber GTHT)[2]
5 IV7 F7 SubV/III Mixo(#11)=1, 2, 3, #4, 5, 6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-2 ♭3 4-7)[1]
5 IVmaj7 Fmaj7 Subdominante, 4. Stufe lydisch
6 SubV/IV F#7 SubV/IV Mixo #11 =1, 2, 3, #4, 5, 6,♭7[1] (auf den Grundton bezogen 1 b2 b3 3 #4 #5 b7, also wenig diatonische),
Alteriert=1,♭2, #2, 3, #4,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-3 #4 5-6 ♭7)[1]
6 #IV°7 F#°7 #IV°7 Mixolydisch der ersetzten Sekundärdominante (oder aber GTHT)[2]
7 V7 G7 Dominante, 5. Stufe, V/I mixolydisch
8 SubV/V G#7 SubV/V Mixo #11,[1]
Alteriert[1]
8 #V°7 G#°7 #V°7 HM5(+#9) der ersetzten Sekundärdominante (oder aber GTHT)[2]
9 V/II A7 V/II HM5
oder HM5+#9
oder Alteriert =1,♭2, #2, 3, #4,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1 ♭2 ♭3 4-6 ♭7)
9 VIm7 Am7 6. Stufe äolisch
10 bVII7 B♭7 SubV/VI Mixo #11[1] = 1 2 3 #4 5 6 ♭7. (Auf den Grundton bezogen: 1-5 b6 b7.)
11 V/III H7 V/III HM5
oder HM5+#9
oder Alteriert =1,♭2, #2, 3, #4,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-2 ♭3 4-7)
11 VII°7 H°7 7. Stufe  HM5(+#9) der ersetzten Sekundärdominante (oder aber GTHT)[2]

––––

Alle anderen verminderten Akkorde: GTHT.

––––

Siehe auch; Interwiki Links Bearbeiten

Einige von mir ca. Okt. oder Dez. 2019 bis Jan/Feb. 2020 bearbeitete Artikel zur Harmonik bzw. Jazzharmonik:

Andere:

--


  1. a b c d e f g h i Sikora, S. 132.
  2. a b c d e f Sikora, S. 156.