Liste von Bauwerken in Česká Lípa

Wikimedia-Liste

Die Liste von Bauwerken in Česká Lípa beinhaltet die bedeutendsten Bauten aus dem 19. und 20. Jahrhundert in Česká Lípa. Die aufgeführten Gebäude geben einen Überblick über die Architektur der Stadt in Ergänzung zu den denkmalgeschützten Bauten. Die wichtigsten Gebäude werden in der Diplomarbeit von Jitka Kubištová Architektur des 20. Jahrhunderts in Česká Lípa vorgestellt. Sie untersucht dabei auch die Gründe für die oft negative Bewertung der Architektur von Česká Lípa, die stark von der Uran-Industrie geprägt war.

Stadtwappen von Česká Lípa

Das Zentrum der Stadt ist 1992 zu einer städtischen Denkmalzone erklärt worden. Dort befinden sich die historischen Bauwerke, die unter Denkmalschutz stehen, siehe Liste der denkmalgeschützten Objekte in Česká Lípa.

Liste von Bauwerken in Česká Lípa-Böhmisch Leipa Bearbeiten

Die bedeutendsten moderneren Bauwerke sind in dieser Liste zusammengestellt. Gebäude, die unter Denkmalschutz stehen, sind mit der ÚSKP-Nr. der Zentralen Liste der Kulturdenkmale der Tschechischen Republik (Ústřední seznam kulturních památek České republiky) gekennzeichnet.

Anmerkung: Hinweise zu den Architekten und Baumeistern wurden von der Heimatkunde-Verein Česká Lípa zusammengetragen.[1] Das Bau- und Architekturbüro John & Jisba in Böhmisch Leipa (Česká Lípa) wurde 1903 von den Partnern Otto Heinrich John und Josef Jisba gegründet. Es bestand bis 1910 und hat in der Stadt durch viele Villen und Wohnhäuser bis heute seine Spuren hinterlassen.

Bild Name des Bauwerks Adresse und Lage Architekt Baujahr Bemerkung
 
Rathaus (Radnice)

(ÚSKP-Nr. 50709/5-5883)

náměstí T. G. Masaryka 1/1
(Lage)
Gottlob Alber (1846–1927) 1884 urspr. gotischer Bau, 1884 Neorenaissance-Fassade[2][3]
  Ehem. Böhmische Escompte-Bank und Credit-Anstalt náměstí T. G. Masaryka 127/6
(Lage)
Karl Jaray (1878–1947) 1920/21 Wohn- und Geschäftshaus, jetzt GE Money Bank[4][5]
 
Wohn- und Geschäftshaus Wilhelm Schönfeld náměstí T. G. Masaryka 133/12
(Lage)
Emil F. Rühr 1902 [6]
 
Wohn- und Geschäftshaus Adolf Herter náměstí T. G. Masaryka 167/19
(Lage)
Josef Schneider (1847–1910) 1908 [7]
 
Stadtbibliothek náměstí T. G. Masaryka 170/22
(Lage)
urspr. Bezirks-Krankenkasse und Ring-Café[8]
 
Wohn- und Geschäftshaus Carl Prokop náměstí T. G. Masaryka 172/24
(Lage)
John & Jisba 1905 jetzt Reisebüro[6][9][10]
  Postamt náměstí T. G. Masaryka 194/27
(Lage)
Gottlob Alber und Josef Schneider 1883 urspr. als Sparkasse erbaut[11][12]
 
Wohn- und Geschäftshaus Hermann Rösler náměstí T. G. Masaryka 198/31
(Lage)
Emil F. Rühr 1904 jetzt Café Split[7][9][13]
 
Wohnhaus Škroupovo náměstí 135/14
(Lage)
Johann Friedrich 1895 [9]
  Ehem. Augustinerkloster mit Allerheiligenkirche, Loretokapelle und Klostergarten

(ÚSKP-Nr. 23304/5-2777)

náměstí Osvobození 297/1
(Lage)
jetzt Heimatkundemuseum und Galerie in Česká Lípa
  Ehem. Staatliches Realgymnasium náměstí Osvobození 422/2
(Lage)
Josef Goldbach 1869/70 jetzt Handelsakademie[14][15]
  Museum Šatlava

(ÚSKP-Nr. 27882/5-2795)

Vězeňská 189/4
(Lage)
Haus Šatlava – ehem. Fronveste und Stadtgefängnis, jetzt Archäologisches Museum Šatlava (Außenstelle des Heimatmuseums)[16]
  Stadttheater (Jiráskovo divadlo) Panská 219/3
(Lage)
1907 errichtet als Turnhalle und Saal, 1932 Umbau zum Theater durch Richard Brosche[17][18][19]
  Wohnhaus Jiráskova 713/14 und 714/12
(Lage)
John & Jisba 1904 [9]
  Gans-Haus (Gansův dům) Nerudova 629/6
(Lage)
1867 ehem. Krankenhaus im Jüdischen Viertel (Židovská čtvrť), 1897 von Salomon und Babette Gans als Armenhaus für die jüdische Gemeinde gestiftet, jetzt Wohnhaus
  Kirchberg-Haus (Kirchbergův dům)

(ÚSKP-Nr. 21196/5-2804)

Moskevská 82/6
(Lage)
1. Hälfte des 19. Jhdts. klassizistischer Bau, benannt nach dem Bürgermeister und Unternehmer Adalbert Kirchberg (1796–1870), Geburtshaus von Franz Schmeykal (1826–1894)[20]
  Ehem. Schuhhaus Baťa Berkova / Jindřicha z Lipé 107/2
(Lage)
Franz Josef Brandeis (1906–1945) 1931/32 jetzt O2-Filiale sowie ein Erweiterungsbau 1986–1990 von Dagmar Rybářová und Ladislav Kalivoda[21][22]
  Wohn- und Geschäftshaus Ferdinand Taussig Jindřicha z Lipé 108/25
(Lage)
John & Jisba 1906 [23][24]
 
Kaffeehaus Union (Kavárna Union)

(ÚSKP-Nr. 33401/5-5007)

Jindřicha z Lipé 113/24
(Lage)
John & Jisba 1906/07 Jugendstilhaus, erneuerte Fassade von R. Wallerstein (1921), Geschäftshaus mit Café Union im 1. Stock (Unionka)[25][26][27]
  Wehrsteg (Poklopový most) Děčínská
(Lage)
Jan Záhorský (1872–1951) 1914 Steg über den Polzen (Ploučnice) mit beweglicher Wehranlage (1914–1984), erbaut von Jan Záhorský (1872–1951), als technisches Denkmal 1996 restauriert[28]
  Wedrich-Haus Barvířská 737/1
(Lage)
Wohnhaus der Familie Heinrich Wedrich (1835–1904), Fabrikant und Kunstmäzen; ab 1935 Kaufhaus Te-Ta, jetzt Fiobank Česká Lípa[29][30]
  Wedrich-Museum Havlíčkova / Roháče z Dubé
(Lage)
1906 ehem. Heinrich-Wedrich-Museum mit Bibliothek, 1906 eröffnet, 1982 abgerissen[31][32]
  Wedrich-Gruft Palackého náměstí
(Lage)
1852 auf dem ehemaligen Frauenkirchhof, errichtet für die Familie Heinrich Wedrich[33][34][35]
 
Synagoge U synagogy
(Lage)
Josef Goldbach 1863/64 ehem. Neue Synagoge, 1938 zerstört, 1941 abgetragen[36][37]
  Knaben-Volksschule Moskevská 679/40
(Lage)
zunächst Kreisgericht, ab 1901 Knaben-Volksschule, jetzt Grund- und Praxisschule[38][39][40]
  Villa Ferdinand Thume Moskevská 648/45
(Lage)
Johann Friedrich 1897 [41]
  Villa Adolf Weis Moskevská 649/47
(Lage)
jetzt Villa Narex[41]
  Villa Arnold Rosenthal Moskevská 650/49
(Lage)
[41]
  Alte Brauerei – Bürgerliches Brauhaus

(ÚSKP-Nr. 24769/5-2803)

Moskevská 651/51
(Lage)
um 1690 vierflügeliger zweigeschossiger Renaissancebau[42][43]
  Restaurant Herzog von Reichstadt (Hostinec Vévoda ze Zákup)

(ÚSKP-Nr. 28334/5-2807)

Moskevská 658/61
(Lage)
jetzt Restaurant Arbes, benannt nach dem Schriftsteller Jakub Arbes (1840–1914)[44]
  Doppelhaus Pod Špičákem 71, 72
(Lage)
John & Jisba 1904 Wohnhaus der Architekten Otto H. John und Josef Jisba (Dvojdům John & Jisba)[45]
  Mietshaus Paní Zdislavy 304/15
(Lage)
Josef Schneider 1902 [9]
  Jugendstil-Häuser Pod Holým vrchem 356/4, 355/6, 354/8 und 353/10
(Lage)
John & Jisba 1902–1905 Jugendstil-Häuser (mit den ehem. Namen „Alt-Heidelberg“, „Nürnberg“, „Lindau“, „Bregenz“)[46]
  Bezirksgericht Děčínská 390/2
(Lage)
Moritz Hinträger (1831–1909) mit Karl Hinträger 1896–1898 [47][48]
  Magistrat der Stadt Česká Lípa, Einwohnermeldeamt Děčínská 413/9
(Lage)
  Villa Altschul / Villa Hrdlička Děčínská 361/7
(Lage)
Hugo Müller (Zittau) 1890 Jugendstil-Villa, urspr. für die Familie des Schriftstellers Jakob Altschul (1843–1940)[49] erbaut, 1940 enteignet, jetzt Villa Hrdlička, benannt nach dem Investor Martin Hrdlička[50][51][52][53]
  Villa Adele Děčínská 1414/10
(Lage)
[54]
  Villa Děčínská 363/11
(Lage)
Johann Friedrich 1902 [9]
  Turnhalle (Sokolovna) Havlíčkova 424/3
(Lage)
Eduard Posselt 1877 Neorenaissance-Gebäude[55][56]
  Knaben-Volks- und Bürgerschule (Chlapecká národní měšťanská škola) Pátova 406/1
(Lage)
Karl Roehrich 1900/01 jetzt Grundschule Pátova[57][58][59]
  Mädchen-Volks- und Bürgerschule (Dívčí národní měšťanská škola) Havlíčkova 426/5
(Lage)
Moritz Hinträger mit Karl Hinträger 1894/95 erster Schuldirektor war der Komponist Franz Mohaupt (1854–1916); jetzt Gewerbe-Mittelschule (Střední průmyslová škola – Průmyslovka)[60][61]
  Wohnhäuser Arbesova 396/1 bis 399/7 und Pátova 395/2
(Lage)
John & Jisba 1906/07 [9]
  Wohnhaus Arbesova 410/4
(Lage)
Johann Friedrich 1899 [9]
  Mietshaus Arbesova 402/13, 403/15 und 404/17
(Lage)
Josef Schneider 1910 [9]
  Verwaltungsgebäude Bezručova 3015
(Lage)
Sozialdienst OSSZ Česká Lípa
  Schützenhaus (Střelnice) U Střelnice 1
(Lage)
Josef Posselt 1885 Umbau durch John & Jisba (1905) und Julius Teubner (1913), jetzt Restaurace Střelák[62][63]
  Evangelische Kirche (Augsburger Bekenntnis)

(ÚSKP-Nr. 106546)

Roháče z Dubé 1250/24
(Lage)
Richard Brosche (1884–1965) 1927 jetzt Hussitenkirche (Kirche des Meisters Jan Hus), seit 1947 im Besitz der Tschechoslowakischen Hussitischen Kirche[64][65][66]
  K. k. Staatsgymnasium Mariánská 545/35
(Lage)
1882 ehem. deutsches Gymnasium am Schillerplatz, jetzt Berufsoberschule und Fachoberschule am Palackého náměstí[67][68]
  Franz-Mohaupt-Brunnen am Musik-Pavillon im Stadtpark Městský park[69]
(Lage)
1924 Brunnen am Musikpavillon zur Erinnerung an Franz Mohaupt (1854–1916), Komponist und erster Schuldirektor in der Mädchen-Volks- und Bürgerschule[70]
  Ehemaliges Franz Schmeykal-Denkmal im Stadtpark Městský park
(Lage)
Julius Trautzl (1859–1958) und Anton Hellmessen (1854–1930)[71] 1899 ehem. Denkmal des Landtagsabgeordneten JUDr. Franz Schmeykal (1826–1894) im Stadtpark, 1947 entfernt[72][73][74]
  Mausoleum Franz Schmeykal Starý Újezd 646/1
(Lage)
Ferdinand von Feldegg (1855–1936) 1896 Mausoleum des JUDr. Franz Schmeykal (1826–1894) auf dem Friedhof Česká Lípa, Ausstattung von Julius Trautzl (1859–1958)[75][76]
  Kulturhaus und Kino Crystal Boženy Němcové 2942
(Lage)
Jiří Suchomel (* 1944) zusammen mit Josef Franc, Václav Alda und Tomáš Novotný 1974–1990 [77][78]
  Geschäftshaus Banco náměstí Dr. Edvarda Beneše 2662
(Lage)
Emil Přikryl (* 1945) 1975–1983 ehem. Einkaufszentrum URAN[79]
  Ehem. Warenhaus PRIOR Erbenova 2906
(Lage)
Zdeněk Řihák (1924–2006) und Jana Emmerová 1984–1990 jetzt Einkaufszentrum Andy[80]
  Pianofortefabrik Gustav Rösler (Pianka) Mimoňská 3223 (urspr. Färbergasse, Rosengasse, Hrnčířská)
(Lage)
1882 urspr. Pianomanufaktur, jetzt Möbelzentrum[81][82]
  Česká spořitelna (Tschechische Sparkasse) Hrnčířská 2985
(Lage)
Jiří Kňákal zusammen mit Zdeněk Šťastný und Luboš Kotiš 1995 [83][84]
  Bahnhofshotel (Hotel U nádraží) Bulharská 854/2 und Hrnčířská 855/92
(Lage)
Josef Kreissler 1906 jetzt Hotel Olympia[85]
  Ehem. Olympia-Kino Bulharská 853/4
(Lage)
Richard Brosche um 1922 Umbau des Getreidespeichers zum Kino, jetzt Hotel Olympia[85]
  Finanzamt Československé armády 1566/2
(Lage)
Franz Josef Brandeis und H. Zuppelli 1934/35 jetzt Ärztehaus[86][87]
  Wohnhaus Bulharská 1488, 1454, 1891 und 1890
(Lage)
Josef Uhlíř (1891–1961) 1948 [88]
  Hauptbahnhof Bulharská 842/24
(Lage)
1892 [89][90]
  Hauptbahnhof (neues Gebäude) Bulharská
(Lage)
2016
  Ehem. Bahnhof Česká Lípa město Mimoňská 773/2
(Lage)
bis 1989 als Bahnhof an der alten Strecke der Nordböhmischen Transversalbahn genutzt[91]
  Erweiterung der Grundschule Partyzánská Partyzánská 1053/55
(Lage)
Karl Winter (1894–1969) 1955–1958 [92]
  Wohnhaus Dubická 978/30
(Lage)
John & Jisba 1903 [9]
  Doppelhaus Dubická 976/34 und 977/32
(Lage)
Josef Schneider 1908/09 [9]
  Ehem. Städtischer Schlachthof Dubická 957/75 Ecke U Jatek
(Lage)
Anton Möller (1864–1927) 1899–1901 [93][94][95]
  Ehem. Ackerbauschule (Zemědělská škola) Lužická 588
(Lage)
1894 1988 abgerissen[96][97]
  Villa Paul Perlick Sadová 584/1
(Lage)
John & Jisba 1907 [98]
  Villa Mariánská 551/47
(Lage)
Johann Friedrich 1900 [9][99]
  Villa Mariánská 552/49
(Lage)
John & Jisba 1899 [9][100]
  Villa Mariánská 553/51
(Lage)
Emil F. Rühr 1902 [9]
  Villa Josef Placht Mariánská 571/52
(Lage)
Emil F. Rühr 1905 [98][101]
  Villa Anton Michel Mariánská 554/53
(Lage)
Johann Friedrich 1900 [102]
  Villa Mariánská 557/55
(Lage)
John & Jisba 1910 [9]
  Villa Mariánská 569/56
(Lage)
John & Jisba 1906 [9]
  Villa Mariánská 568/58
(Lage)
John & Jisba 1905 [9]
  Mietshaus Československé armády 905/28
(Lage)
August Zwach 1922/23 [103]
  Mietshaus Československé armády 910/18 Ecke Mánesovy
(Lage)
Josef Čapek & František Chvojka 1921 [21]
  Mietshaus Československé armády 1578/12
(Lage)
František Barták 1935 [21]
  Ehem. Darlehenskasse Mánesova 1580/17
(Lage)
František Barták 1935 [21]
  Tschechische Volks- und Bürgerschule Mánesova 1526/16
(Lage)
Petr Kropáček (1889–1931) und Josef Uhlíř 1931/32 Tschechische Schule Dr. Miroslav Tyrš, ab 1938 Reichsfinanzschule, danach bis 1945 ein Lazarett[104]
  Hotel Merkur Mánesova 1433/18
(Lage)
Josef und Marie Uhlíř 1928–1931 [105][106]
  Wohnhaus Kozákova 1568/15
(Lage)
J. Kaplan 1932 [105]
  Mietshäuser Eliášova 1636/3 und 1449/5
(Lage)
Václav Velvarský (1894–1970) 1937/38 [4]
  Wohnhäuser Slovanka
(Lage)
Josef Uhlíř 1926 Wohnhäuser einer gemeinnützigen Baugenossenschaft[103][107]
  Wohnbauten „Neue Heimat“ Hálkova bzw. U Katovny
(Lage)
H. Schmersahl 1943 Baugenossenschaft Neue Heimat[108]
  Mehrfamilienhäuser in der Siedlung Slovanka Antonína Sovy 3056
(Lage)
Pavel Švancer (1934–2019) 1965–1968 Grundschule Slovanka in der Siedlung Slovanka[109][110]
  Wohnhaus Typ T13/52 Jiřího z Poděbrad 1697/10
(Lage)
Jaromír Vacek (1925–1968) 1956/57 [111]
  Lehrlingswohnheim der Waggonfabrik Tatra Bendlova 1687/7
(Lage)
Eduard Adamíra 1951 [112]
  Grundschule Sever (Nord) Školní 2520
(Lage)
Zdeněk Zavřel (* 1943) und Dalibor Vokáč 1970–1976 [113]
  Ehem. Zweigstelle des Projektierungsbüros der Uran-Industrie Okružní 2338
(Lage)
Vilém Kastner 1977–1980 jetzt Möbelzentrum Sever[114]
  Polizeibehörde Pod Holým vrchem 1734/14
(Lage)
vom Projektierungszentrum der Uranindustrie geplant[114]
  Krankenhaus und Poliklinik Purkyňova 1849
(Lage)
Vít Obrtel (1901–1988) 1976–1985 [115]
  Fernmeldeamt U Spojů 2675
(Lage)
Lenka Vrbová 1979–1984 Spojprojekt Praha[116]
  Sportzentrum Barvířská 2690
(Lage)
Antonín Buchta 1984–1988 [117]
  Gymnasium Žitavská 2969
(Lage)
1990–1993 Stavoprojekt Liberec[118]
  Zentrale Feuerwache Karla Poláčka 3152
(Lage)
Jaromír Syrovátko 1999–2004 Sial architekti a inženýři s. r. o. Liberec[119][120]

Literatur Bearbeiten

  • Kubištová, Jitka: Architektura 20. století v České Lípě (Architektur des 20. Jahrhunderts in Česká Lípa), Magister-Diplomarbeit, Univerzita Palackého v Olomouci, Filozofická Fakulta, Olomouc, 2010, 280 S., siehe [34] (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  • Kratochvíl, Jiří: Böhmisch Leipa - Česká Lípa im Wandel (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  • Panáček, Jaroslav und Michal: Historismus a secese v České Lípě (1880–1910) (Historismus und Sezession in Česká Lípa) (tschech.), Česká Lípa, 2014, 49 S.

Weblinks Bearbeiten

Commons: Gebäude in Česká Lípa – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Einzelnachweise Bearbeiten

  1. Michal Panáček – Persönlichkeiten A-Z (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  2. Kubištová, S. 195
  3. [1]
  4. a b Kubištová, S. 203
  5. [2]
  6. a b Kubištová, S. 196
  7. a b Kubištová, S. 197
  8. Kratochvíl (Böhmisch Leipa - Česká Lípa): Západní strana náměstí T.G.M. (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  9. a b c d e f g h i j k l m n o p q Panáček: Historismus a secese v České Lípě (tschech.), 2014
  10. [3]
  11. Kratochvíl: Poštovní kout náměstí (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  12. [4]
  13. [5]
  14. Kratochvíl: Reálné gymnázium (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  15. [6]
  16. Kratochvíl: Stockhausgasse - Vězeňská ulička (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  17. Jiráskovo divadlo (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  18. Jirásek's Theatre Česká Lípa (engl.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  19. [7]
  20. turistika.cz: Kirchberg-Haus (abgerufen am 6. Januar 2022)
  21. a b c d Kubištová, S. 201
  22. [8]
  23. Kubištová, S. 198
  24. Kratochvíl: Jindřicha z Lipé dolní (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  25. Kavárna Union (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  26. Kratochvíl: Unionka (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  27. [9]
  28. turistika.cz: Poklopový most (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  29. Kratochvíl: Wedrichovský dům - obchodní dům Te – Ta (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  30. Kratochvíl: Heinrich Wedrich (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  31. Kratochvíl: Wedrichovo muzeum (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  32. [10]
  33. Kratochvíl: Wedrichova hrobka (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  34. turistika.cz: Wedrichova hrobka (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  35. [11]
  36. Kratochvíl: U synagogy (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  37. [12]
  38. Kratochvíl: Knaben-Volksschule - Chlapecká národní škola (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  39. [13]
  40. [14]
  41. a b c Kratochvíl: Moskevská u Narexu (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  42. Kratochvíl: Městský pivovar - Bürgerliches Brauhaus (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  43. Pivovar Česká Lípa (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  44. Kratochvíl: Restaurant Herzog von Reichstadt - Hostinec Vévoda ze Zákup (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  45. Kubištová, S. 28–30 und 198
  46. Kratochvíl: Ulice Pod Holým vrchem - Kahlenbergstrasse (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  47. Kratochvíl: K.k. Gerichtsgebäude - budova krajského soudu (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  48. [15]
  49. Jakob Altschul (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  50. Historie Villa Hrdlička (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  51. idnes.cz: vila-hrdlicka-altschul-rekonstrukce (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  52. Villa Hrdlička (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  53. [16]
  54. [17]
  55. Kratochvíl: Turnhalle - Sokolovna (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  56. [18]
  57. Grundschule Pátova (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  58. Kratochvíl: Pátova škola (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  59. [19]
  60. Kratochvíl: Dívčí národní měšťanská škola (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  61. [20]
  62. [21]
  63. [22]
  64. Evangelický kostel Česká Lípa (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  65. Kratochvíl: Evangelické církve u parku (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  66. [23]
  67. Kratochvíl: Státní gymnasium - K. K. Staats-Ober-gymnasium (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  68. [24]
  69. Kratochvíl: Městský park (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  70. Kratochvíl: Mohauptova kašna (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  71. arch-pavouk.cz: Hellmessen (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  72. Kratochvíl: Pomník Franze Schmeykala (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  73. Kratochvíl: Sudetská procházka (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  74. [25]
  75. Kratochvíl: Hrobka Schmeykal (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  76. [26]
  77. Kratochvíl: Kulturní dům Crystal (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  78. Kulturní dům Crystal (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  79. Kratochvíl: URAN - obchodní dům – Banco (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  80. Kubištová, S. 254/55
  81. Kratochvíl: Pianka G. Rösler (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  82. Rösler Pianos (engl.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  83. Sparkasse Česká Lípa In Českolipský deník (tschech.) (abgerufen am 4. Mai 2022)
  84. Kubištová, S. 270–272
  85. a b Kratochvíl: Hotel Bahnhof - Hotel U nádraží (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  86. Kratochvíl: Budova státních finančních úřadů, Bulharská ulice (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  87. [27]
  88. Kubištová, S. 208
  89. Kratochvíl: Hauptbahnhof (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  90. Česká Lípa hlavní nádraží (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  91. Kratochvíl: Stadtbahnhof (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  92. Kubištová, S. 217
  93. Kubištová, S. 25/26 und 196
  94. Kratochvíl: Dubická ulice – Eichaerstraße (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  95. [28]
  96. Kratochvíl: Střední odborná škola – Ackerbauschule (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  97. [29]
  98. a b Kubištová, S. 199
  99. [30]
  100. [31]
  101. [32]
  102. [33]
  103. a b Kubištová, S. 200
  104. Kratochvíl: Budova českých národních škol (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  105. a b Kubištová, S. 202
  106. Kratochvíl: Hotel Merkur (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  107. Kratochvíl: Slovanka (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  108. Kubištová, S. 207
  109. Kubištová, S. 218
  110. Kratochvíl: Slovanka sídliště - Siedlung Slovanka (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)
  111. Kubištová, S. 212
  112. Kubištová, S. 215
  113. Kubištová, S. 236
  114. a b Kubištová, S. 245
  115. Kubištová, S. 246–251
  116. Kubištová, S. 252
  117. Kubištová, S. 260/61
  118. Kubištová, S. 274
  119. Kubištová, S. 277
  120. Feuerwehr Česká Lípa (tschech.) (abgerufen am 6. Januar 2022)