Liste der Stolpersteine in der Provinz Lleida
Die Liste der Stolpersteine in der Provinz Lleida enthält die Stolpersteine der Provinz Lleida in Spanien, die vom deutschen Künstler Gunter Demnig verlegt wurden. Stolpersteine erinnern an das Schicksal der Menschen, die von den Nationalsozialisten ermordet, deportiert, vertrieben oder in den Suizid getrieben wurden. Sie liegen im Regelfall vor dem letzten selbstgewählten Wohnsitz des Opfers, in Cervera, Talavera und an anderen Orten der Segarra jedoch am zentralen Platz der Stadt.
Die ersten Verlegungen in Spanien erfolgten am 9. April 2015 in Navàs und El Palà de Torroella, in der Provinz Lleida jedoch erst im Januar 2018. Die katalanische Übersetzung des Begriffes Stolpersteine lautet: pedres que fan ensopegar. Auf Spanisch werden sie piedras de la memoria (Erinnerungssteine) genannt.
Bis Juni 2022 wurden insgesamt 49 Stolpersteine in dieser Provinz verlegt.[1]
Comarca Garrigues Bearbeiten
In der Comarca Garrigues wurden am 16. Oktober 2021 fünf Stolpersteine verlegt. Sie finden sich in Juneda.[2]
Juneda Bearbeiten
In Juneda wurden fünf Stolpersteine an vier Adressen verlegt
Comarca Pallars Sobirà Bearbeiten
In der Comarca Pallars Sobirà wurden vier Stolpersteine verlegt. Sie finden sich in Sort, Hauptstadt der Comarca.
Sort Bearbeiten
- Manuel Baqueró Font (aus Altron)
- Josep Llo (aus Llessui)
- Josep Rabasa Sabarich (aus Sort)
- Josep Rey Pau (aus Castellviny)[3]
Comarca Pla d’Urgell Bearbeiten
In der Comarca Pla d’Urgell wurden am 28. Mai 2021 zwei Stolpersteine verlegt. Sie finden sich in Mollerussa, Hauptstadt der Comarca. Ein dritter Stolperstein für Miguel Aldomà Villabriga ist in Planung.[1][4]
Mollerussa Bearbeiten
In Mollerussa wurden zwei Stolpersteine an einer Adresse verlegt.
Stolperstein | Übersetzung | Verlegeort | Name, Leben |
---|---|---|---|
IN MOLLERUSSA LEBTE RAMON ROCASPANA DUART GEBOREN 1922 EXIL DEPORTIERT 1944 DACHAU BEFREIT |
Mollerussa, Plaça de l’Ajuntament |
Ramón Rocaspana Duart (1922-)[5] | |
IN MOLLERUSSA LEBTE JOSEP TORRES TRIBÓ GEBOREN 1899 EXIL DEPORTIERT 1944 MAUTHAUSEN ERMORDET 22.9.1941 HARTHEIM |
Mollerussa, Plaça de l’Ajuntament |
Josep Torres Tribó (1899–1941)[5] |
Comarca Noguera Bearbeiten
In der Comarca Noguera wurde im Dezember 2023 der erste Stolperstein verlegt.
Àger Bearbeiten
In Àger wurde ein Stolperstein verlegt.
Stolperstein | Übersetzung | Verlegeort | Name, Leben |
---|---|---|---|
HIER LEBTE ANTONI IBERN EROLES 'TON DE CORO' GEBOREN 1913 VERHAFTET 22.6.1940 DEPORTIERT 1940 MAUTHAUSEN-GUSEN BEFREIT |
Carrer Marquès, 10 Àger |
Antoni Ibern Eroles (1913–2013)[6] |
Comarca Segarra Bearbeiten
In der Comarca Segarra wurden an neun Orten elf Stolpersteine verlegt.
Cervera Bearbeiten
Stolperstein | Übersetzung | Verlegeort | Name, Leben |
---|---|---|---|
IN CERVERA WOHNTE RAMON ALSEDA SANOU GEBOREN 1905 EXIL 1939 DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 25.9.1941 HARTHEIM |
Cervera, Plaça Major, 1 |
Ramon Alsedà Sanou | |
IN CERVERA WOHNTE MIQUEL PORTE RIUS GEBOREN 1908 EXIL 1939 DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 1.1.1942 GUSEN |
Cervera, Plaça Major, 1 |
Miquel Porté Rius | |
IN CERVERA WOHNTE JOSEP RIERA CLOSA GEBOREN 1906 EXIL 1939 DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 15.5.1943 GUSEN |
Cervera, Plaça Major, 1 |
Josep Riera Closa |
Weitere Orte Bearbeiten
Stolperstein | Übersetzung | Verlegeort | Name, Leben |
---|---|---|---|
IN ST. ANTOLI WOHNTE MAGI BERGADA AMAT GEBOREN 1917 EXIL 1939 DEPORTIERT 1940 MAUTHAUSEN BEFREIT |
Ribera d’Ondara, |
Magí Bergadà Amat | |
IN GRANYENA WOHNTE RAMON BONET VILARRUBI GEBOREN 1895 EXIL 1939 DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 1.12.1941 GUSEN |
Granyena de Segarra, carrer Sant Pere, 14 |
Ramon Bonet Vilarrubí | |
HIER WOHNTE ANTONI CASES BLANCH GEBOREN 1893 EXIL 1939 DEPORTIERT 1940 MAUTHAUSEN ERMORDET 24.5.1941 GUSEN |
Torà, carrer Nou, 9 |
Antoni Cases Blanch | |
IN LA PRENYANOSA WOHNTE SALVADOR CALDERO ALDABO GEBOREN 1915 EXIL 1939 DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 26.7.1942 GUSEN |
La Prenyanosa, carrer del Forn, s/n |
Salvador Calderó Aldabó | |
IN TARROJA WOHNTE RAMON GOMA SOLE GEBOREN 1914 EXIL 1939 DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 2.4.1944 STEYR |
Tarroja de Segarra, |
Ramon Gomà Solé | |
HIER WOHNTE SALVADOR GRAU BIBIA GEBOREN 1906 EXIL 1939 DEPORTIERT 1944 NEUENGAMME BEFREIT |
Sanaüja, carrer del Forn, 6 |
Salvador Grau Bibià | |
IN LES OLUGES WOHNTE ANTONI MERLI CORNELLANA GEBOREN 1897 EXIL 1939 DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 21.11.1941 GUSEN |
Les Oluges, |
Antoni Merli Cornellana | |
IN TALAVERA WOHNTE MAGI SOLE BALLESTE GEBOREN 1894 EXIL 1939 DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 24.8.1941 GUSEN |
Talavera, plaça Major |
Magín Solé Ballesté wurde am 2. Februar 1895 in Talavera geboren. 1939 ging er ins Exil. Er wurde im Stalag XI B in Fallingbostel gefangen gehalten und zur Zwangsarbeit verpflichtet. Seine Häftlingsnummer war 86798. Am 27. Januar 1941 wurde er in das Konzentrationslager Mauthausen deportiert, wo er unter der Matrikel 6561 registriert wurde. Magín Solé Ballesté wurde am 24. August 1941 vom NS-Regime ermordet.[7] |
Comarca Segrià Bearbeiten
In der Comarca Segrià wurden 2019 an zwei Orten zwölf Stolpersteine verlegt, einer in Albatàrrec und elf in Lleida. Es folgten weitere Verlegungen in Lleida, Hauptstadt von Comarca und Provinz, in den Jahren 2021 und 2022.
Albatàrrec Bearbeiten
Stolperstein | Übersetzung | Verlegeort | Name, Leben |
---|---|---|---|
HIER WOHNTE CARMELO CARRERA BOTINES GEBOREN 1916 EXIL DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 2.11.1941 GUSEN |
Albatàrrec, plaça Ramon Flip |
Carmelo Carrera Botines (1916–1941) |
Lleida Bearbeiten
Stolperstein | Übersetzung | Verlegeort | Name, Leben |
---|---|---|---|
HIER WOHNTE RAMON ALANDÍ QUI GEBOREN 1907 EXIL DEPORTIERT 1944 NEUENGAMME RAVENSBRÜCK BEFREIT |
Lleida, Democràcia, 11 |
Ramon Alandí Qui | |
HIER WOHNTE PERET BARBARROJA SALA GEBOREN 1915 EXIL DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN DACHAU BEFREIT |
Lleida, Camí de Canet, 17 |
Peret Barbarroja Sala | |
HIER WOHNTE JOSEP CASAS EZEQUIEL GEBOREN 1911 EXIL DEPORTIERT 1944 DACHAU MAUTHAUSEN BEFREIT |
Lleida, Canyeret, 18 |
Josep Casas Ezequiel | |
HIER WOHNTE ENRIC CURIÀ GATIUS GEBOREN 1911 EXIL 1939 DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 28.1.1942 GUSEN |
Lleida, Cavallers, 46 |
Enric Curià Gatius | |
HIER WOHNTE JOSEP ESTRADA FABREGAT GEBOREN 1917 EXIL DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 3.12.1941 GUSEN |
Lleida, Príncep de Viana, 37 |
Josep Estrada Fabregat | |
HIER WOHNTE JUANITO MAYORA MURCIAT GEBOREN 1916 EXIL DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN BEFREIT |
Lleida, Carrer Nou, 16 |
Juanito Mayora Murciano (1916–2002)[8] | |
HIER WOHNTE DOMÈNEC MIÑANO LOZANO GEBOREN 1916 EXIL DEPORTIERT 1940 MAUTHAUSEN ERMORDET 10.2.1942 HARTHEIM |
Lleida, C. Manuel de Montsuar, 2 |
Domènec Miñano Lozano | |
HIER WOHNTE JOSEP PACH ROSELLÓ GEBOREN 1911 EXIL DEPORTIERT 1944 BUCHENWALD BEFREIT |
Lleida, Canonge Brugulat, 22 |
Josep Pach Roselló | |
HIER WOHNTE PAU PINÓS ABAD GEBOREN 1890 EXIL DEPORTIERT 1940 MAUTHAUSEN ERMORDET 19.12.1940 |
Lleida, Canyeret, 8 |
Pau Pinós Abad | |
HIER WOHNTE MANOLO SAN MARTÍN SANTAMARÍA GEBOREN 1920 EXIL DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN BEFREIT |
Lleida, Sant Ruf, 23 |
Manolo San Martín Santamaría | |
HIER WOHNTE MIQUEL SOL TORRES GEBOREN 1897 EXIL DEPORTIERT 1944 BUCHENWALD ERMORDET 25.4.1945 |
Lleida, carrer Joan Baiget 1 |
Miquel Sol Torres wurde am 5. Oktober 1897 in Lleida geboren. Er wurde Lehrer, Anarchist und Gewerkschafter. Er zählte zu den regionalen Führern der Confederación Nacional del Trabajo, einer Konföderation anarchosyndikalistischer Gewerkschaften. Am 1. September 1936 wurde er von der Generalitat de Catalunya, der katalanischen Zentralregierung, die sich damals in den Händen der Linken befand, zum geschäftsführenden Direktor der Casa de Acogida ernannt. Während der Machtübernahme der Franquisten ging er nach Frankreich. 1942 wohnten er, seine Partnerin Pepita Villa Plana und die gemeinsame Tochter Margarita in Toulouse, auf Nummer 27 in der rue des Polinaires. Sein Haus diente als Zufluchtsort für spanische Widerstandskämpfer, insbesondere aus der Gruppe um Francisco Ponzán Vidal. Ein enger Freund der Familie war Amadeo Casares Colomer, auch er überzeugter Antifaschist.
Am 3. Februar 1943 wurde Miquel Sol Torres von deutschen Uniformierten verhaftet. Er war zuerst im Gefängnis von Fourgole inhaftiert, dann in Fresnes, später im Internierungslager Compiègne. 1944 wurde er in das Konzentrationslager Buchenwald deportiert. Gegen Ende des Krieges, als sich die Niederlage der Nationalsozialisten schon abzeichnete, befand er sich im KZ Langenstein-Zwieberge, einem Außenlager von Buchenwald. Er zählte er jenen 4.500 noch gehfähigen KZ-Häftlingen, die am 9. April 1945 auf einen Todesmarsch geschickt wurden, der über Quedlinburg, Aschersleben, Köthen, Bitterfeld und Prettin bis nach Wittenberg führte, in einigen Fällen bis nach Genthin. Auf diesem Marsch starben rund 2.500 Häftlinge, darunter auch Miquel Sol Torres. Er wurde am 25. April 1945 von einem deutschen KZ-Wächter am Straßenrand erschossen.[9] | |
HIER WOHNTE JOSEP TEIXIDÓ BADIA GEBOREN 1914 EXIL DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 19.3.1942 GUSEN |
Lleida, Sant Martí, 6 |
Josep Teixidó Badia |
Comarca Urgell Bearbeiten
In der Comarca Urgell wurden am 25. Mai 2021 neun Stolpersteine verlegt. Sie finden sich in Tàrrega, Hauptstadt der Comarca.[10]
Tàrrega Bearbeiten
In Tàrrega wurden neun Stolpersteine verlegt.
Stolperstein | Übersetzung | Verlegeort | Name, Leben |
---|---|---|---|
HIER LEBTE JOSEP AUBACH ARNALDO GEBOREN 1914 EXIL DEPORTIERT 1940 MAUTHAUSEN BEFREIT |
Tàrrega, |
Josep Aubach Arnaldo (1913-) | |
HIER LEBTE MODEST FARRÉ FARRÉ GEBOREN 1913 EXIL DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN BEFREIT |
Tàrrega, |
Modest Farré Farré (1913-) | |
HIER LEBTE ANTONI FOGUET DOLL GEBOREN 1914 EXIL DEPORTIERT 1940 MAUTHAUSEN ERMORDET 9.12.1941 GUSEN |
Tàrrega, |
Antoni Foguet Doll (1914–1941) | |
HIER LEBTE JOSEP MINGUELL PORTA GEBOREN 1913 EXIL DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN BEFREIT |
Tàrrega, |
Josep Minguell Porta (1913-) | |
HIER LEBTE EMILI PERUGA PUY GEBOREN 1911 EXIL DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 16.2.1943 STEYR |
Tàrrega, |
Emili Peruga Puy (1911–1943) | |
HIER LEBTE ANDONI FOGUET DOLL GEBOREN 1918 EXIL DEPORTIERT 1940 MAUTHAUSEN ERMORDET 25.3.1941 GUSEN |
Tàrrega, |
Miquel Pont Llobera (1918–1941) | |
HIER LEBTE JOSEP REAL LLOSES GEBOREN 1905 EXIL DEPORTIERT 1940 MAUTHAUSEN ERMORDET 24.6.1941 GUSEN |
Tàrrega, |
Josep Real Lloses (1905–1941)[11] | |
HIER LEBTE FRANCESC JOSEP SENTÍS BAIGET GEBOREN 1913 EXIL DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN BEFREIT |
Tàrrega, |
Francesc Josep Sentís Baiget (1913-) | |
HIER LEBTE JOSEP YBÓS BRIANSÓ GEBOREN 1909 EXIL DEPORTIERT 1941 MAUTHAUSEN ERMORDET 1.12.1941 GUSEN |
Tàrrega, |
Josep Ybós Briansó (1909–1941) |
Verlegedaten Bearbeiten
- Am 26. Januar 2018 erfolgten die Verlegungen in der Comarca Segarra.[12]
- Am 20. April 2019 wurde jeweils ein Stolperstein in Albatàrrec und in Lleida (für Miquel Sol Torres) vom Künstler persönlich verlegt.[13]
- Am 29. Juni 2019 erfolgten weitere Verlegungen in Lleida in Abwesenheit des Künstlers.[14][15]
- 22. Mai 2021: Lleida
- 25. Mai 2021: Tàrrega
- 28. Mai 2021: Mollerussa[16]
- 9. Dezember 2023: Àger
Weblinks Bearbeiten
- Stolpersteine.eu – Demnigs Website
- Geschichte der Republikanischen Spanier in Österreich. Gedenkverein Republikanische Spanier in Österreich
Einzelnachweise Bearbeiten
- ↑ a b segre.com: Llambordes en memòria de 26 lleidatans deportats, 7. Mai 2021
- ↑ Som Garrigues: Arriben, finalment, les primeres Stolpersteine per recordar les víctimes dels camps nazis, 14. Oktober 2021
- ↑ Pallars Digital: Sort col·locarà llambordes «Stolpersteine» en record a quatre deportats als camps nazis, 8. Juli 2021
- ↑ MOLLERUSSA televisió: ‘Stolpersteine’ en homenatge al miralcampí Miguel Aldomà Villabriga, 23. Februar 2022
- ↑ a b Mollerussa Televisió: Homenatge als mollerussencs Josep Torres Tribó i Ramon Rocaspana Duart, 28. Mai 2021
- ↑ Fundació Arnau Mir de Tost: ANTONI IBERN EROLES, “TON DE CORO”
- ↑ Magín Solé Ballesté. In: Datenbank der spanischen NS-Opfer des Ministerio de Cultura; abgerufen am 1. Januar 2019
- ↑ Drets Civils: Juanito Mayora Murciano (1916-2002), abgerufen am 24. Juni 2022
- ↑ Miguel Sol Torres – Militante Anarquista. Confederación Nacional del Trabajo (mit einem Porträt von Miquel Sol Torres) abgerufen am 26. Juli 2019
- ↑ juntament de Tàrrega: TÀRREGA INSTAL·LA 9 STOLPERSTEINE PER RECORDAR ELS TARGARINS DEPORTATS A MAUTHAUSEN, 25. Mai 2021
- ↑ TÀRREGA 1939–1961: Real Lloses, Josep, abgerufen am 17. Juni 2022
- ↑ La Segarra, primera comarca catalana a retre homenatge a les seues víctimes del nazisme. Segre, 8. Januar 2018
- ↑ Lleida i Albatàrrec també tindran pedres ‘Stolpersteine’. abgerufen am 24. April 2019
- ↑ Stolpersteine a la Ciutat de Lleida, abgerufen am 28. Februar 2021
- ↑ Seguint les Passes dels Deportats Lledatans, abgerufen am 28. Februar 2021
- ↑ Segre.com: Adoquines en memoria de 26 leridanos deportados, 7. Mai 2021