Bitola-Inschrift

mittelalterliche bulgarische Inschrift

Die Bitola-Inschrift (bulgarisch Битолският надпис) ist eine Inschrift in altkirchenslawischer Sprache, bzw. altbulgarischer Sprache. Sie datiert aus der Zeit von Iwan Wladislaw, der zwischen 1015 und 1018 herrschte,[1] dem letzten Zaren des Ersten Bulgarischen Reichs. Mazedonische Geschichtswissenschaftler sehen ihn als den letzten Zaren eines möglichen Mazedonischen Staates im Mittelalter, wobei diese Inschrift außer Acht gelassen wird. Die Inschrift ist heute im Museum von Bitola (Nordmazedonien).

Die Bitola-Inschrift (Replikat im Nationalhistorischen Museum Bulgariens)
Die beschädigte Originalinschrift

Die Inschrift wurde im Dezember 1956 bei Abrissarbeiten an einer Moschee in Bitola (heute Nordmazedonien) gefunden. Die Moschee selbst wurde wahrscheinlich aus Steinen der Bitola-Festung gebaut. In der Inschrift verkündet der Herrscher die Fertigstellung der Festung von Bitola und bezeichnet sich selbst als Bulgaren. Dieses Faktum steht im Gegensatz zur Staatsdoktrin des „Makedonismus“ in Nordmazedonien.

Als Beweis für die geschichtliche und politische Brisanz der Inschrift kann man den Eklat ansehen, den diese Inschrift 2006 auslöste. So hatte damals das Französische Konsulat in Mazedonien, das zusammen mit offiziellen Vertretern der Republik Mazedonien einen Tourismuskatalog für Bitola verfasste, ohne vorherige Absprache eine Fotografie des Steins als Titelseite für diesen Katalog benutzt. Offenbar war sich das Französische Konsulat der Tragweite seiner Entscheidung nicht bewusst, da der Stein das Wort „Bulgaren“ enthält. Nach offiziellem Protest des Stadtrates von Bitola wurde der Druck des Tourismuskatalogs eingestellt, und der französische Konsul entschuldigte sich offiziell beim Mazedonischen Staat.[2]

Heute wird die Inschrift im Museum von Bitola ausgestellt. Kurioserweise wurde der Stein Jahrzehnte lang verkehrt herum, also mit der leeren Rückseite nach oben, ausgestellt. Auf diese Weise sollte verhindert werden, dass man lesen konnte, was dort geschrieben steht. Mittlerweile wird der Stein richtig herum, jedoch als altslawische Inschrift ohne Bulgarienbezug und ohne Hinweis auf den Text ausgestellt.[3]

Die Inschrift Bearbeiten

Einige Fragmente des Textes sind leicht beschädigt. Sie wurden allerdings von Vladimir Mošin und Jordan Saimow (wiss. Transliteration: Zaimov) rekonstruiert.[4][5]

Original in Altbulgarisch

„† Въ лѣто Ѕ ҃Ф ҃К ҃Г ҃ отъ створенїа мира обнови сѧ съ градь зидаемъ и дѣлаемъ Їѡаном самодрьжъцемъ блъгарьскомь и помощїѫ и молїтвамї прѣс ҃тыѧ влад ҃чицѧ нашеѧ Б ҃чѧ ї въз()стѫпенїе І ҃В ҃ ı връховънюю ап ҃лъсъ же градь дѣлань бысть на ѹбѣжище и на сп҃сенѥ ї на жизнь бльгаромъ начѧть же бысть градь сь Битола м ҃ца окто ҃вра въ К ҃. Конъчѣ же сѧ м ҃ца ... исходѧща съ самодрьжъць быстъ бльгарїнь родомь ѹнѹкъ Николы же ї Риѱимиѧ благовѣрьнѹ сынь Арона Самоила же брата сѫща ц ҃рѣ самодрьжавьнаго іаже ı разбїсте въ Щїпонѣ грьчьскѫ воїскѫ ц ҃рѣ Васїлїа кде же взѧто бы злато ... фоѧ съжев ... ц҃рь разбїенъ бы ц҃рѣмь Васїлїемь Ѕ ҃Ф ҃К ҃В ҃ г. лтѣ оть створенїѧ мира ... їѹ съп() лѣтѹ семѹ и сходѧщѹ“

Deutsche Übersetzung

„Im Jahre 6523 (1015) seit der Erschaffung der Erde, wurde diese Festung, geschaffen und gebaut von Iwan, Zar von Bulgarien, erneuert mit der Hilfe und den Gebeten unserer am meisten geheiligten Frau und der Fürsprache ihrer zwölf höchsten Apostel. Die Festung wurde gebaut als Himmel und für die Erlösung der Leben aller Bulgaren. Die Arbeit an der Festung von Bitola begann am zwanzigsten Tag des Oktobers und endete am (…) Dieser Zar war Bulgare von Geburt, Enkel des frommen Nikola und der Ripsimia, Sohn des Aaron, der der Bruder Samuels, des Zaren der Bulgaren, war, die beide die griechische Armee des Imperators Basil II. schlugen bei Stipone, wo Gold genommen wurde (…) und in (…) dieser Zar wurde geschlagen von Imperator Basil in 6522 (1014) seit der Erschaffung der Erde in Kljutsch und starb am Ende dieses Sommers.“

Der von der mazedonischen Geschichtswissenschaftlerin Radmila Ugrinova-Skalovska rekonstruierte Text[6] ist diesem sehr ähnlich.

Literatur Bearbeiten

  • Paul Stephenson: The Legend of Basil the Bulgar-slayer. Cambridge University Press, 2003, ISBN 0-521-81530-4, S. 29f.
  • Florin Curta: Southeastern Europe in the Middle Ages. 500–1250. Cambridge medieval textbooks, Cambridge University Press, 2006, ISBN 0-521-81539-8, S. 246.
  • Catherine Holmes: Basil II and the governance of Empire (976-1025). (= Oxford studies in Byzantium). Oxford University Press, 2005, ISBN 0-19-927968-3, S. 56–57.
  • Ivan Mikulcic: Mittelalterliche Städte und Burgen in Mazedonien. Mazedonische Akademie der Wissenschaften und Künste, Skopje 1996, Kapitel Frühmittelalterliche Befestigungsanlagen, S. 69. (maz.: Микулчиќ, Иван, "Средновековни градови и тврдини во Македонија", Македонска академија на науките и уметностите, Скопје, 1996, глава Раносредновековни фортификации, стр. 69.)
  • Srdjan Pirivatrić: Samuils Staat. Umfang und Charakter. Byzantinisches Institut der Serbischen Akademie der Wissenschaften und Künste, Sonderausgaben des Buches 21, Belgrad 1997, S. 183. (ser: Срђан Пириватрић, "Самуилова држава. Обим и карактер", Византолошки институт Српске академије науке и уметности, посебна издања књига 21, Београд, 1997, стр. 183.)
  • Академик Г. Г. Литаврин, "Прошлое и настоящее Македонии в свете современных проблем", зборник "Македония – проблемы истории и культуры", Институт за словенски науки при Руската академија на науките, Москва, 1999.
  • Iwan Bozhilow: Bitola Inschrift von Iwan Wladislaw. In: Kyril und Methodius Enzyklopedie. Band 1, Sofia 1985, S. 196–198. (bul: Божилов, Иван. Битолски надпис на Иван Владислав // Кирило-методиевска енциклопедия, т. І, София, 1985, с. 196-198.)
  • Александър Бурмов: Новонамерен старобългарски надпис в НР Македония. In: Пламък. 3, 10, Sofia 1959, S. 84–86.
  • Йордан Заимов: Битолски надпис на Иван Владислав, старобългарски паметник от 1015-1016. Sofia 1969.
  • Йордан Заимов: Битолският надпис на цар Иван Владислав, самодържец български. Епиграфско изследване. Sofia 1970.
  • Йордан Заимов: Битольская надпись болгарского самодержца Ивана Владислава, 1015-1016. In: Вопросы языкознания. 28, 6, Moskau 1969, S. 123–133.
  • Владимир Мошин: Битољска плоча из 1017. год. Македонски јазик, XVII, Skopje 1966, S. 51–61.
  • Владимир Мошин: Уште за битолската плоча од 1017 година. In: Историја. 7, 2, Skopje 1971, S. 255–257.
  • Г. Томовић: Морфологија ћирилских натписа на Балкану. Историјски институт, Посебна издања, 16, Skopje 1974, S. 33.
  • Петар Џорђић: Историја српске ћирилице. Beograd 1990, S. 451–468.
  • Радмила Угринова-Скаловска: Записи и летописи. Skopje 1975, S. 43–44.

Einzelnachweise Bearbeiten

  1. Offizielle Seite des Museums von Bitola N. I. Institute and Museum (Memento vom 29. Januar 2009 im Internet Archive)
  2. dnevnik.com.mk: Исправена печатарска грешка, Битола за малку ќе се претставуваше како бугарска (Memento vom 24. Februar 2012 im Internet Archive) (mazedonisch)
  3. Samuil’s Stone Stirred Macedonia. In: Standart News. 1. April 2004.
  4. Владимир Мошин: Битољска плоча из 1017. год. In: Македонски jазик. XVII, 1966, S. 51–61.
  5. Йордан Заимов: Битолският надпис на цар Иван Владислав, самодържец български. Епиграфско изследване, Sofia 1970. Für Kritik an dieser Rekonstruktion siehe: Horace G. Lunt: review of Zaimov. In: Slavic Review. 31, 1972, S. 499.
  6. Радмила Угринова-Скаловска: Записи и летописи. Skopje 1975, S. 43 f.