Araksi Çetinyan

Araksi Çetinyan (armenisch Արաքսի Չեթինյան; vor 1926 – nach 1929) war eine türkische Schönheitskönigin.

Sie war die Gewinnerin des ersten Schönheitswettbewerbs, der in der neu gegründeten Türkischen Republik abgehalten wurde.^[1]^[2]^[3]^[4] Sie war armenischer Abstammung.^[2]

Die historische Aufführung wurde am 3. Mai 1925 oder 1926 (Quellen variieren)^[5] in der Melek-Kinohalle (heutige Emek-Kinohalle) im Bezirk Pera (heute Beyoğlu) von Istanbul von İpek Film abgehalten.^[2]^[3] Jedoch wurde der Wettbewerb nicht allzu ernst genommen und anschließend – offiziell aufgrund von Bevorzugung sowie fehlender Organisation – für nichtig erklärt.^[1]^[6]^[7] Allerdings wird angenommen, dass die Vorführung wegen einer armenischen Gewinnerin und einem Mangel an türkischen Teilnehmerinnen annulliert wurde.^[8]

1929 nahm Araksi Çetinyan am ersten Miss-Turkey-Wettbewerb teil und schaffte es auf den 3. Platz hinter Feriha Tevfik und Semine Nihat.^[2]^[9]^[10]

Einzelnachweise Bearbeiten

↑ ^a ^b ActaTurcica (Memento vom 14. August 2014 im Internet Archive; PDF; 1,4 MB), ISSN 1308-8351 S. 290–291 (peer-reviewed journal (Memento vom 10. Juni 2015 im Internet Archive))

„Modern zamanlardaki ilk güzellik yarışması 19 Eylül 1888 tarihinde Belçika’da yapılmış ve 18 yaşındaki Bertha Soucaret ilk güzellik kraliçesi olmuştur. Türkiye’de ilk güzellik yarışması 1926 yılında İpek Film Şirketi önderliğinde İstanbul Melek Sinemasında düzenlemiş ve yarışmacılardan Matmazel Araksi Çetinyan birinci olmuş ancak yarışma organizasyon eksikliği nedeniyle geçersiz sayılmıştı. Türkiye’de ilk resmi güzellik yarışması Atatürk’ün direktifleriyle 1929 yılında Cumhuriyet Gazetesi tarafından düzenleşmiştir. Bu organizasyon…“
↑ ^a ^b ^c ^d VERCİHAN ZİFLİOĞLU: Turkish Republic's first beauty queens chosen amid tense debate. In: Hürriyet Daily News. Hürriyet, 30. Oktober 2010, archiviert vom Original (nicht mehr online verfügbar) am 28. November 2015; abgerufen am 19. Dezember 2012. Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis.@1@2
↑ ^a ^b Gökhan Akçura, Aile Boyu Sinema, Yapı Kredi Yayınları, 1995, ISBN 978-975-363-402-1, S. 27.
↑ Bir Asrın Ardından BP Türkiye (A century of BP Turkey) (PDF; 13,3 MB)

„Türkiye'nin ilk güzellik yarışması, İpek Film Şirketi tarafından düzenlendi. Melek (bugünkü Emek) Sineması'nda yapılan yarışmayı sinemanın yer gösterici kızlarından Matmazel Araksi Çetinyan kazandı. Organizasyon bozuklukları sebebiyle yarışma geçersiz sayıldı. Bir sonraki güzellik yarışması için 1929’a...“
↑ Abdullah Muradoğlu, İpekçiler ve İsmail Cem: Selanik'ten Istanbul'a, Bakış Yayınları, 2002, ISBN 978-975-6920-06-0, S. 82.
↑ Yüksel GÖĞEBAKAN: Women and Culture. Inonu University Journal of Art and Design, 2011. Online (Memento vom 23. Januar 2013 im Internet Archive; PDF)
↑ Araksi’nin tacı nasıl elinden alındı. In: Hürriyet. 12. Juni 2010, abgerufen am 19. Januar 2012 (türkisch).
↑ Türkiye’de Yaptırılan Güzellik Yarışmalarının Perde Arkası. In: İstanbul Siirtliler Derneği. Archiviert vom Original am 28. August 2012; abgerufen am 23. März 2021 (türkisch): „1926 yılında İpek Film Şirketi tarafından düzenlenmek istenen güzellik yarışmasında Madmazel Araksi Çetinyan isimli bir Ermeni kızı birinci seçilmiş; fakat Türk kızlarının itibar etmediği bu yarışma dikkate alınmamıştı. Bunun üzerine bizzat Atatürk’ün emri ile ve devlet desteği ile 1929 yılında büyük bir organizasyonla Türkiye’nin ilk güzellik yarışması gerçekleştirildi.“
↑ Türkiye Güzellik Yarışması, 9. September 1929 (türkisch). „Gazetemizin tertiplediği Türkiye Güzellik Kraliçesi seçimi dün yapıldı ve birinciliği Feriha Tevfik Hanım, ikinciliği Semine Hanım ve üçüncülüğü de Matmazel Araksi Çetiniyan Hanım kazandılar.“
↑ A. Holly Shissler: Beauty Is Nothing to Be Ashamed Of: Beauty Contests As Tools of Womens Liberation in Early Republican Turkey. In: Comparative Studies of South Asia, Africa and the Middle East. 24. Jahrgang, Nr. 1, 2004, S. 107–122 (jhu.edu [abgerufen am 10. Januar 2013]).

Personendaten
NAME	Çetinyan, Araksi
KURZBESCHREIBUNG	türkische Schönheitskönigin
GEBURTSDATUM	vor 1926
STERBEDATUM	nach 1929

[a-1] ActaTurcica (Memento vom 14. August 2014 im Internet Archive; PDF; 1,4 MB), ISSN 1308-8351 S. 290–291 (peer-reviewed journal (Memento vom 10. Juni 2015 im Internet Archive))

„Modern zamanlardaki ilk güzellik yarışması 19 Eylül 1888 tarihinde Belçika’da yapılmış ve 18 yaşındaki Bertha Soucaret ilk güzellik kraliçesi olmuştur. Türkiye’de ilk güzellik yarışması 1926 yılında İpek Film Şirketi önderliğinde İstanbul Melek Sinemasında düzenlemiş ve yarışmacılardan Matmazel Araksi Çetinyan birinci olmuş ancak yarışma organizasyon eksikliği nedeniyle geçersiz sayılmıştı. Türkiye’de ilk resmi güzellik yarışması Atatürk’ün direktifleriyle 1929 yılında Cumhuriyet Gazetesi tarafından düzenleşmiştir. Bu organizasyon…“

[amid-2] VERCİHAN ZİFLİOĞLU: Turkish Republic's first beauty queens chosen amid tense debate. In: Hürriyet Daily News. Hürriyet, 30. Oktober 2010, archiviert vom Original (nicht mehr online verfügbar) am 28. November 2015; abgerufen am 19. Dezember 2012. Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis.@1@2

[Aile-3] Gökhan Akçura, Aile Boyu Sinema, Yapı Kredi Yayınları, 1995, ISBN 978-975-363-402-1, S. 27.

[4] Bir Asrın Ardından BP Türkiye (A century of BP Turkey) (PDF; 13,3 MB)

„Türkiye'nin ilk güzellik yarışması, İpek Film Şirketi tarafından düzenlendi. Melek (bugünkü Emek) Sineması'nda yapılan yarışmayı sinemanın yer gösterici kızlarından Matmazel Araksi Çetinyan kazandı. Organizasyon bozuklukları sebebiyle yarışma geçersiz sayıldı. Bir sonraki güzellik yarışması için 1929’a...“

[5] Abdullah Muradoğlu, İpekçiler ve İsmail Cem: Selanik'ten Istanbul'a, Bakış Yayınları, 2002, ISBN 978-975-6920-06-0, S. 82.

[6] Yüksel GÖĞEBAKAN: Women and Culture. Inonu University Journal of Art and Design, 2011. Online (Memento vom 23. Januar 2013 im Internet Archive; PDF)

[7] Araksi’nin tacı nasıl elinden alındı. In: Hürriyet. 12. Juni 2010, abgerufen am 19. Januar 2012 (türkisch).

[8] Türkiye’de Yaptırılan Güzellik Yarışmalarının Perde Arkası. In: İstanbul Siirtliler Derneği. Archiviert vom Original am 28. August 2012; abgerufen am 23. März 2021 (türkisch): „1926 yılında İpek Film Şirketi tarafından düzenlenmek istenen güzellik yarışmasında Madmazel Araksi Çetinyan isimli bir Ermeni kızı birinci seçilmiş; fakat Türk kızlarının itibar etmediği bu yarışma dikkate alınmamıştı. Bunun üzerine bizzat Atatürk’ün emri ile ve devlet desteği ile 1929 yılında büyük bir organizasyonla Türkiye’nin ilk güzellik yarışması gerçekleştirildi.“

[9] Türkiye Güzellik Yarışması, 9. September 1929 (türkisch). „Gazetemizin tertiplediği Türkiye Güzellik Kraliçesi seçimi dün yapıldı ve birinciliği Feriha Tevfik Hanım, ikinciliği Semine Hanım ve üçüncülüğü de Matmazel Araksi Çetiniyan Hanım kazandılar.“

[10] A. Holly Shissler: Beauty Is Nothing to Be Ashamed Of: Beauty Contests As Tools of Womens Liberation in Early Republican Turkey. In: Comparative Studies of South Asia, Africa and the Middle East. 24. Jahrgang, Nr. 1, 2004, S. 107–122 (jhu.edu [abgerufen am 10. Januar 2013]).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]